Theo cơ quan này, thực hiện các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp cùng với việc nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, Luật sửa đổi Luật Tổ chức chính quyền địa phương dẫn đến một số quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 cần phải nghiên cứu, sửa đổi.

Đề xuất bổ sung thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật cho cấp xã (Ảnh minh hoạ)

Cụ thể, Hiến pháp năm 2013, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9 tới đây, có sửa đổi, bổ sung một số điều để quy định về chính quyền địa phương, dự kiến bỏ đơn vị hành chính cấp huyện; chính quyền địa phương chỉ tổ chức thành 2 cấp gồm cấp tỉnh và cấp dưới cấp tỉnh; sắp xếp, tinh gọn các cơ quan Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ.

Trong khi đó, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 quy định thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương (cấp tỉnh và cấp huyện) nên không còn phù hợp với chủ trương sắp xếp bỏ đơn vị hành chính cấp huyện. Do đó, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung.

Theo Bộ Tư pháp, dự thảo luật bổ sung quy định về thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã để phù hợp với yêu cầu tổ chức lại các đơn vị hành chính cấp xã hiện nay để hình thành các đơn vị hành chính cấp xã (mới) gồm: Xã, phường và đặc khu ở hải đảo để phù hợp với mô hình tổ chức mới.

Dự thảo luật quy định cũng quy định HĐND cấp xã ban hành nghị quyết để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp. UBND cấp xã ban hành quyết định để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao; phân cấp và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp.

Đối với những nghị quyết của HĐND, UBND cấp huyện đã ban hành trước ngày luật này có hiệu lực, thì tiếp tục có hiệu lực cho đến khi có văn bản bãi bỏ của cơ quan, người có thẩm quyền.

Đối với việc xử lý văn bản của chính quyền địa phương cấp huyện, dự thảo Luật quy định HĐND cấp tỉnh bãi bỏ nghị quyết của HĐND cấp huyện; UBND cấp tỉnh bãi bỏ quyết định của UBND cấp huyện theo lộ trình chậm nhất 2 năm kể từ ngày luật có hiệu lực.

Bộ Tư pháp cũng cho rằng cần phân định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp chính quyền địa phương theo hướng: Cấp tỉnh tập trung ban hành cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, quản lý vĩ mô, các vấn đề có tính chất liên vùng, liên cơ sở, vượt quá năng lực giải quyết của cơ sở, đòi hỏi chuyên môn sâu và đảm bảo tính thống nhất trên toàn cấp tỉnh.

Cấp xã là cấp tổ chức thực hiện chính sách (từ trung ương và cấp tỉnh), tập trung vào các nhiệm vụ phục vụ người dân, trực tiếp giải quyết các vấn đề của cộng đồng dân cư, cung cấp các dịch vụ công cơ bản, thiết yếu cho người dân trên địa bàn; các nhiệm vụ cần sự tham gia của cộng đồng, phát huy tính chủ động, sáng tạo của cấp xã.

Do dự kiến sẽ không còn tổ chức cấp huyện, nên dự thảo luật sẽ bỏ thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện.

Tác giả: Minh Chiến

Nguồn tin: Báo Người lao động