Chuyện ăn rẻ, ăn đắt là vấn đề muôn thuở, nhất là ở trong môi trường kinh doanh như ở Việt Nam. Bát phở gà 300.000 đồng đang gây xôn xao cộng đồng ở Hà Nội nếu đúng như mô tả của bà bán hàng: phở gà ta, 1 đùi gà xé, 4 quả trứng non và 4 quả kê thì cũng không quá lạ. Cứ cộng giá thị trường, công chế biến, trăm thứ bà rằn thì sẽ thấy nó đắt hay rẻ. Còn nếu so với bát phở bò Kobe tiền triệu thì bản chất 2 bát phở chẳng khác gì nhau.

Nhưng một bát phở hay bún tiền trăm, tiền triệu đó không nhiều. Ở Hà Nội hay bất cứ thành phố nào khác trong cả nước, nếu chịu mày mò tìm kiếm, để ý và là điều hoàn toàn đơn giản nếu bạn chịu khó tìm tòi, để ý.

Với số tiền 15.000 đồng, bạn có khá nhiều lựa chọn, toàn là những món có tiếng chốn “Kẻ Chợ”, chẳng hạn như món canh bún cua.

Ông chủ canh bún cua nổi tiếng ở ngõ Thanh Hà.

Nằm cách chợ Đồng Xuân không xa, nơi tập trung tinh hoa ăn uống của cánh chị em buôn bán “sành mồm”, có một quán canh bún cua trong ngõ Thanh Hà. Đó chỉ là một quán cóc đúng nghĩa, gá vào một không gian nhỏ hẹp, bàn ghế kê bắc ngang cống thoát nước như hàng nghìn quán ăn ở Hà Nội. Chủ quán ăn là một thanh niên, người hầu như không phải hỏi khách ăn gì vì ở đây chỉ có một thứ mà thôi: Canh bún cua. Ấy thế mà, đấy lại là một món gây nghiện bởi thực sự nó rất ngon.

Bát bánh canh cua giá 15.000 đồng gồm một vắt rau cần, rau muống, rau rút tùy mùa được trần tái xanh mướt; một nắm bún quân (hay còn gọi là bún đũa vì sợi bún to như chiếc đũa) trắng ngần nằm gọn trong lòng tô. Mở vung nồi canh riêu luôn nóng hổi, anh chủ quán chan một muôi đẫy gạch cua và canh riêu lẫn cà chua bổ cam đỏ lừ vào tô. Sau cùng, anh múc thêm một thìa hành phi lẫn tóp mỡ rắc lên trên. Bạn chỉ việc trộn đều, thêm ít ớt tươi là xì xụp húp húp nhai nhai. Ngon và cũng rẻ cực kỳ!

Cháo sườn gốc ngõ Thọ Xương.

Nếu không thích ăn canh bún cua, với 15.000 đồng, hãy ra ngõ Cấm Chỉ để ăn cháo sườn Thọ Xương. Quán cháo sườn nổi tiếng này trước nằm ở ngõ Thọ Xương, nhưng bây giờ đã chuyển ra khu ẩm thực Cấm Chỉ. Một bát cháo sườn nóng hổi, bột mịn như hồ, lẫn những miếng sụn, miếng sườn ăn cùng quẩy giá chỉ 10.000 đồng. Thêm một quả trứng vịt lộn trước khi ăn cháo hoặc một cốc chè đỗ đen thơm lừng sau khi ăn cháo, vừa đủ cho kinh phí dự kiến 15.000 đồng.

Không chỉ ở Hà Nội mới có đồ ăn rẻ đến sững sờ mà ở mọi thành phố khác đều có những món đạt tiêu chí Ngon - Bổ - Rẻ. Ví dụ như món bún riêu Đoàn Kết ở trung tâm thành phố Buôn Mê Thuột. Bạn sẽ sững sờ khi trả tiền chỉ với 15.000 đồng vì thật sự, nếu chủ quán "chém" 30.000 hay 40.000 đồng, chắc chắn bạn sẽ không ngần ngại đếm đủ tiền và cũng chẳng phải lên mạng lèm bèm.

Bát riêu "chất" ở ngõ Đoàn Kết (Buôn Ma Thuột, Đak Lak).

Bún riêu Đoàn Kết thoạt nghe cứ tưởng là liên quan đến cua, nhưng thực ra không phải. Phần riêu được làm rất cầu kỳ với thịt tôm xay nhuyễn trộn với trứng gà và thịt nạc vai lợn tạo thành một hỗn hợp vừa xốp, vừa thơm, vừa bùi, vừa ngọt và rất lạ miệng. Lần đầu ăn, có thể bạn sẽ nghĩ đó là pate hảo hạng chứ không phải riêu. Bún sợi nhỏ, chan nước lèo nóng rẫy, thêm một thìa mắm tôm (phải có mắm tôm thì mới dậy mùi) và một thìa tương ớt đỏ au. Ai ăn được cay thì bẻ thêm chút ớt xanh bỏ vào là có một tô bún riêu hoàn chỉnh. Tất nhiên, phải ăn kèm cùng rau sống (xà lách, bắp cải, hoa chuối, kinh giới, tía tô) thái nhỏ.

Không cầu kỳ như bún bò Huế hay bún riêu cua Hà Nội nhưng bún riêu Buôn Mê Thuột thực sự là tổng hòa của nhiều nguyên liệu đặc trưng, tạo thành một món ăn ngon nhớ đời.

Vẫn chưa đủ nếu bạn không ghé quán bánh canh hẹ chả cá ở trung tâm thành phố Tuy Hòa, Phú Yên. Quán thường bán buổi tối, bên vỉa hè, với giá dao động từ 7.000 đồng đến 10.000 đồng tùy quán. Món ăn sẽ khiến bạn mê luôn ngay từ lần đầu thưởng thức, không chỉ bởi cái giá tiền tưởng chừng "vô lý", mà còn bởi thành phần đơn giản mà tinh tế.

Bánh canh hẹ 10.000 đồng ở Tuy Hòa.

Bát bánh canh hẹ nóng hổi được nấu bằng thứ nước lèo từ cá tươi với những sợi bánh canh làm từ bột gạo tẻ hay bột lọc mềm mượt mà không nát, quấn quanh những viên chả cá thu, trứng cút, thơm lừng mùi hẹ ta xắt nhỏ đủ làm ấm lòng thực khách.