Hiện trường khai quật tại khu vực 1 Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia Hải Vân Quan. Ảnh: Thanh Tùng.

Trung tâm bảo tồn di tích Cố đô Huế, tổ chức công bố báo cáo sơ bộ kết quả khai quật Di tích Hải Vân Quan trên địa bàn phường Hòa Hiệp Bắc, quận Liên Chiểu (Đà Nẵng) và thị trấn Lăng Cô, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên – Huế).

Theo báo cáo được công bố: Kết quả thám sát và khai quật từ tháng 4/2018 đến nay trên diện tích 900 m2 đã làm sáng rõ quá trình hình thành và biến đổi của di tích, xác định được quy mô, kết cấu nền móng kiến trúc của công trình, cung cấp những cứ liệu khoa học cần thiết, phục vụ hiệu quả cho công tác tu bổ, tôn tạo, phục hồi và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan.

Cụ thể, quá trình khai đào tại 4 mặt lũy thành và trong lòng khu di tích, đã làm xuất lộ hoàn toàn các dấu tích nền móng kiến trúc còn lại của di tích Hải Vân Quan thời Nguyễn như: Bậc cấp, lối đi của hai cổng, hệ thống tường thành, pháo nhãn cùng dấu vết nền móng kiến trúc nhà Trú Sở và Vũ Khố.

Ngoài ra, trong quá trình khai quật cũng đã phát lộ nhiều dấu tích kiến trúc được xây dựng trong giai đoạn từ 1946 đến 1975, khi quân đội Pháp và Mỹ đồn trú tại đây.

Đáng chú ý, khi thực hiện khai quật ở độ sâu 1,4 m Cổng Thiên Hạ Đệ Nhất Hùng Quan (THĐNHQ), mọi dấu tích đã được làm xuất lộ. Kết quả khai quật giúp các chuyên gia xác định được chân móng của Cổng THĐNHQ cũng được bó đá thanh, hình khối hộp chữ nhật giống với cổng Hải Vân Quan.

Kích thước Cổng THĐNHQ rộng toàn bộ 7,9 m, cao 6,52 m, dày 4,79 m; vòm cổng rộng 3,47 m, cao 4,55 m. Nền Cổng lát sa thạch, mép ngoài bó vỉa bằng hàng gạch vồ dựng nghiêng, tiếp đến là lớp đá dăm nhỏ đầm chắc với vôi hàu. Trước cổng có khoảng sân rộng 7,9 m, dài 7,1 m được đầm chặt bằng đất cát và đá núi loại nhỏ, mặt sân nề bằng vữa hàu truyền thống (dày 0,2 m).

Cổng Hải Vân Quan hiện nay vẫn còn giữ nguyên kết cấu với kích thước cao 6,45 m, rộng 7,9 m, lòng cổng rộng 3,48 m, được xây cuốn vòm bằng gạch vồ, chân bó đá Thanh, nền lát đá sa thạch.

Tác giả: Thanh Tùng

Nguồn tin: Báo Đại đoàn kết