Bàn về ẩm thực vùng Bảy Núi – An Giang, chỉ riêng món rau thôi cũng làm cho nhiều người choáng ngộp về sự giàu có của các loài thảo dã. Loại nào cũng ngọt lành, cũng có vị thuốc, cụ thể như đọt sầu đâu, lá giang, đọt bứa, trái bứa... Trong số đó có một loại lá khi phối hợp với thịt cá, chỉ ăn một lần thôi cũng nhớ hoài hương vị của núi rừng, đó là lá chúc.
Chúc (trúc) là một loài cây mọc hoang hoặc do người trồng trên vùng Bảy Núi - An Giang, nhiều nhất là ở Tri Tôn. Cây chúc to như cây chanh, lá có tinh dầu, vị the và thơm đặc biệt. Trái chúc cũng giống như trái chanh nhưng vỏ xù xì dùng lấy nước làm gia vị trong các bữa ăn. Ngoài ra, nước trái chúc còn dùng để trị gàu và làm cho mượt tóc. Đặc sản cháo bò Tri Tôn nổi tiếng một phần là nhờ hương vị của trái chúc.
Hiện nay cây chúc rừng rất quý hiếm vì nó chỉ còn một số ít trên các phum sóc của người dân tộc. Muốn có lá chúc người ta phải băng rừng leo núi vất vả lắm mới hái được những chiếc lá xanh nguyên vẹn. Chính vì mùi thơm độc đáo của lá chúc mà nhiều nhà hàng đã tìm tòi, trải nghiệm và chế biến thành những món ngon độc đáo phục vụ nhu cầu thưởng thức của con người.
Canh chua gà nấu lá chúc được coi là món “độc chiêu” của một số nhà hàng, quán ăn ở miền Tây. Muốn làm món nầy, trước hết người ta chọn cho được một con gà tơ, gà nuôi thả (gà vườn) càng ngon. Gà sau khi làm sạch người ta chặt ra từng miếng nhỏ (giò, cánh, đầu, cổ để riêng) rồi ướp với gừng, nghệ, tỏi, sả, ớt, lá chúc (xắt nhỏ), đường, bột ngọt, nước mắm cho thấm đều độ 30 phút.
Kế đến người ta bắc chảo lên xào cho thịt gà xăn lại trước khi cho vào nồi nấu chung với me non hoặc nước cốt me chín. Khi nồi nước sôi vài dạo, chúng ta hớt bọt, sau đó rải lá chúc đã xắt sợi lên thịt gà trước khi ăn. Ai thích cầu kỳ có thể cho thêm vài loại rau củ như đậu bắp, bạc hà, cà chua... Món nầy đúng điệu nhất là chấm với nước mắm nguyên chất hoặc muối ớt chanh.
Dân miền Tây, nhất là những người sành điệu về ăn uống mỗi lần về Châu Đốc hoặc vùng Bảy Núi đều tìm cho được các quán ăn đặc sản để khám phá mùi vị lá và trái chúc. Chính cái chất ngon ngọt của gà và vị the the, nồng đượm của lá chúc đã tạo nên một mùi thơm là lạ và đậm đà chất quê. Ngoài ra, lá và trái chúc còn là “món ăn vị thuốc” có tác dụng làm tăng thêm hương vị và kích thích khẩu vị.
Cây chúc trồng trên vùng Bảy Núi - An Giang.
Thịt gà và các loài rau củ chuẩn bị cho món canh chua gà lá chúc.
Lẩu chua gà nấu với lá chúc.
Tác giả bài viết: Phúc Lộc