Khoảng 10 đến 25% phụ nữ bị trầm cảm sau sinh, có thể làm chậm sự phát triển của đứa con.

Tuy nhiên, nghiên cứu mới đây của Đại học California, San Diego gợi ý rằng tác động lên sự phát triển tâm thần và học tập của trẻ có thể tiếp diễn qua những năm thiếu niên, nếu bệnh trầm cảm vẫn tiếp diễn.

Do tỷ lệ bệnh trầm cảm tăng cao ở Mỹ, việc chủ động đấu tranh và điều trị ngay cả với trầm cảm mức độ nhẹ người mẹ có thể giúp giảm bớt gánh nặng bệnh tâm thần cho các thế hệ tương lai, nghiên cứu cho biết.

IQ của trẻ em có mẹ bị trầm cảm thấp hơn 6% so với những trẻ khác, kéo dài từ khi tuổi nhi đồng đến tuổi thiếu niên

Khoảng một trong 10 phụ nữ sẽ bị trầm cảm ở một thời điểm nào đó.

Từng có thời được điều trị như một bệnh tâm thần nội tại và riêng biệt, những bước phát triển gần đây trong nghiên cứu trầm cảm tiếp tục khám phá ra những ý nghĩ của bệnh đối với sức khoẻ cộng đồng.

Từ lâu chúng ta đã biết rằng khi người mẹ bị trầm cảm sau sinh, đứa con sẽ có nguy cơ lớn hơn bị chậm phát triển nhận thức, ngôn ngữ và phát triển và thậm chí cả những rối loạn hành vi như tăng động giảm chú ý (ADHD).

Nguyên nhân đằng sau điều này còn chưa rõ. Một số gợi ý rằng sự thay đổi hoóc-môn của người mẹ có thể ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của trẻ dẫn đến hậu quả này, trong khi những tác giả khác gợi ý rằng chúng có thể thiên về hành vi nhiều hơn.

Tuy nhiên, khi trẻ lớn lên và bệnh trầm cảm ở người mẹ vẫn còn, những cơ chế mà qua đó bệnh trầm cảm của mẹ có thể làm chậm việc học tập của con trở nên rõ ràng hơn.

Mẹ ít chơi với con

Chơi và tương tác là những chất xúc tác quan trọng cho việc học tập và kết nối thần kinh khi não của trẻ phát triển, và thường thì người mẹ là những bạn cùng chơi đầu tiên và thường xuyên nhất của trẻ.

Nhưng một trong những triệu chứng điển hình của trầm cảm là một cảm giác cô lập và không quan tâm đến các hoạt động vui chơi giải trí khác. Vì vậy có cũng dễ hiểu khi người mẹ đang phải vật lộn với bệnh trầm cảm sẽ ít chơi với con và do đó ít kích thích trí tuệ của trẻ hơn.

Để kiểm tra giả thuyết này, các nhà nghiên cứu đã khảo sát khoảng 900 trẻ em khỏe mạnh sống cùng với mẹ ở Santiago, Chile, 5 năm một lần từ tuổi mẫu giáo đến khi trẻ được 16 tuổi.

Họ quan sát ảnh hưởng của người mẹ đối với đứa con ở mỗi độ tuổi, cũng như lượng tài liệu học tập mà người mẹ cung cấp phù hợp với lứa tuổi của con.

Trẻ được đánh giá về khả năng nhận thức ngồn ngữ dựa trên các bài kiểm tra IQ chuẩn trong mỗi lần đánh giá. Người mẹ được kiểm tra các triệu chứng trầm cảm.

TS. Patricia East, một nhà nghiên cứu thuộc Trường Y San Diego, nói: "Chúng tôi thấy rằng các bà mẹ bị trầm cảm nặng không đầu tư cảm xúc hoặc cung cấp tài liệu học tập để hỗ trợ con mình, ví dụ đồ chơi và sách, nhiều như những người mẹ không bị trầm cảm.

"Điều này ảnh hưởng đến chỉ số IQ của trẻ ở độ tuổi 1, 5, 10 và 16 tuổi," bà nói.

"Tính nhất quán và độ dài của các kết quả này nói lên tác động bền vững của trầm cảm đối với việc nuôi dạy con cái của người mẹ và sự phát triển của đứa con”.

Trên thang điểm từ 1 đến 19, điểm IQ ngôn ngữ trung bình cho toàn bộ trẻ trong nghiên cứu ở tuổi lên 5 là 7,64.

Trẻ có mẹ bị trầm cảm nặng có điểm IQ ngôn ngữ trung bình là 7,30 so với số điểm 7,78 ở trẻ không mà mẹ không bị trầm cảm.

TS. Est nói: "Mặc dù có vẻ nhỏ, những sự khác biệt về IQ giữa 7,78 và 7,30 là rất đáng kể về mặt kỹ năng ngôn ngữ và từ vựng của trẻ.

“Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy hậu quả lâu dài mà một đứa trẻ có thể bị do bệnh trầm cảm mãn tính của người mẹ.

Nhiều mẹ bị trầm cảm kéo dài

Trong suốt nghiên cứu, ít nhất một nửa số người mẹ được xác định là bị trầm cảm dựa trên bảng câu hỏi với các câu hỏi như “Bạn có hay buồn không?” và “Bạn có thấy hay mình đang khóc không?”

TS. East cho biết: 'Đối với các bà mẹ trong nghiên cứu, có rất nhiều tác nhân gây stress trong cuộc sống của họ.

“Hầu hết những người mẹ này, mặc dù biết độc biết viết, nhưng chỉ học hết lớp 9, không ra ngoài làm việc và thường sống với gia đình đông đúc trong những ngôi nhà nhỏ, chật chội - những yếu tố có thể góp phần gây trầm cảm.

“Nhiều người mẹ bị trầm cảm trong sáu tháng đầu sau khi sinh con, nhưng đối với một số người, trầm cảm thường kéo dài”.

Số liệu từ nghiên cứu cho thấy 1/5 số người mẹ bị trầm cảm nặng khi con lên một tuổi vẫn trầm cảm trong thời gian dài.

Bà nói thêm: “Với nhân viên y tế, kết quả cho thấy việc xác định, can thiệp và điều trị sớm bệnh trầm cảm cho người mẹ là then chốt.

“Cung cấp các nguồn lực cho những người mẹ bị trầm cảm sẽ giúp họ quản lý các triệu chứng một cách hiệu quả và đảm bảo con cái của họ đạt được đầy đủ tiềm năng phát triển”.

Những phát hiện này, có thể không hoàn toàn đúng với phụ nữ ở các nước khác, nhưng các nhà nghiên cứu nhấn mạnh đến tác động nặng nề của bệnh trầm cảm không chỉ với những người có thu nhập thấp, ít học mà còn cả với con cái của họ nữa.

Tác giả: Cẩm Tú

Nguồn tin: Báo Dân trí