Tổng thống Mỹ Donald Trump, cựu Phó Tổng thống Joe Biden và cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton (Ảnh: EPA-EFE, REUTERS, AFP)

Ngày 7/11, các ủy ban Hạ viện Mỹ thực hiện điều tra luận tội ông Trump đã công bố lời khai ngày 15/10 của ông George Kent, Phó Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu và Âu - Á.

Ông Kent tiết lộ rằng Tổng thống Mỹ dường như đã gây áp lực để người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky phải công khai tuyên bố sẽ mở cuộc điều tra tham nhũng chống lại cựu Phó Tổng thống Joe Biden và cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton.

“Ông Trump không mong gì hơn việc ông Zelensky sẽ công bố mở cuộc điều tra ông Biden và bà Clinton”, ông Kent nói.

Khi được hỏi về từ “Clinton” có phải là ám chỉ chiến dịch tranh cử tổng thống của bà Clinton vào năm 2016, ông Kent đã đồng ý. Tuy nhiên, ông Kent thừa nhận ông không trực tiếp nghe những lời ông Trump nói. Ông tiết lộ rằng mình được một đồng nghiệp kể lại cuộc hội thoại giữa Tổng thống Mỹ và Đại sứ Mỹ tại Liên minh châu Âu Gordon Sondland, trong đó có đoạn hội thoại mô tả lại cáo buộc ông Trump gây áp lực cho ông Zelensky.

Ông Kent cho biết chính quyền ông Trump được cho đã đưa ra 2 điều kiện để đổi lại việc ông Zelensky tuyên bố mở cuộc điều tra. Điều kiện thứ nhất là cuộc gặp tại phòng Bầu Dục giữa ông Zelensky và ông Trump, trong khi điều kiện thứ 2 là khoản viện trợ quân sự cho Ukraine.

Ông Kent thừa nhận ông đã viết một bản ghi nhớ hồi tháng 8, nhấn mạnh về “mối quan ngại rằng có một nỗ lực nhằm khởi xướng các động thái truy tố với mục đích chính trị có thể làm tổn hại tới pháp quyền của cả Ukraine và Mỹ”.

Ông George Kent, Phó Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu và Âu - Á (Ảnh: EPA-EPE)

Theo Bloomberg, ông Kent đã trở thành một trong những nhân chứng hàng đầu trong cuộc điều tra luận tội của Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát nhằm vào ông Trump. Ông Kent thậm chí đã có lịch trình tham dự phiên điều trần công khai đầu tiên của Hạ viện Mỹ vào ngày 13/11 về cuộc điều tra nói trên.

Một trong những quan ngại của ông Kent được mô tả là về nỗ lực hạ bệ cựu Đại sứ Mỹ tại Ukraine Marie Yovanovitch. Ông Kent cáo buộc một số quan chức Ukraine đã dùng luật sư riêng của ông Trump Rudy Giuliani để “trả thù” bà Yovanovitch liên quan tới các công việc chống tham nhũng của bà.

Ông Kent cáo buộc ông Giuliani đã tham gia vào một chiến dịch “tràn ngập sự dối trá và thông tin sai trái” chống lại bà Yovanovitch, người sau đó đã bị cách chức hồi tháng 5.

Ông Kent cũng cáo buộc quyền Chánh văn phòng Nhà Trắng Mick Mulvaney đã chỉ định Đại sứ Sondland, cựu Đặc phái viên Mỹ tại Ukraine Kurt Volker và Bộ trưởng Năng lượng Rick Perry, giúp đỡ ông Giuliani thực hiện “nỗ lực ngoại giao trong bóng tối”. Ông Kent cũng nói rằng ông Sondland là một trong những quan chức đã thúc ép ông Zelensky sớm điều tra ông Biden và bà Clinton.

Phía đảng Cộng hòa tại 3 ủy ban Hạ viện thực hiện cuộc điều tra luận tội đã nhấn mạnh vào sự thật rằng ông Kent không trực tiếp lắng nghe hay chứng kiến thông tin mà ông cung cấp, mà chỉ tổng hợp lại từ các cuộc trao đổi với người khác.

Tuy nhiên, trong biên bản lời khai của ông Sondland công bố ngày 5/11, Đại sứ Mỹ thừa nhận ông đã nói với một quan chức Ukraine rằng gói viện trợ quân sự gần 400 triệu USD của Washington cho Kiev sẽ không được chi chừng nào Ukraine đồng ý mở cuộc điều tra theo mong muốn của ông Trump.

Theo giới quan sát, lời thừa nhận Đại sứ Mỹ hay của ông Kent sẽ có thể gây bất lợi lớn cho ông Trump và các đồng minh chính trị, những người từ trước tới nay luôn mạnh mẽ bác bỏ cáo buộc gây áp lực cho Ukraine về việc mở cuộc điều tra cha con ông Biden.

Tác giả: Đức Hoàng

Nguồn tin: Báo Dân trí