Những chỉ số... hụt hơi
Sau nhiều năm liên tiếp dẫn đầu về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), TP. Đà Nẵng đã mất “ngôi vương” vào năm 2017. Vị trí dẫn đầu đã được Quảng Ninh, một địa phương có nhiều nỗ lực trong thời gian qua tiếp quản. Trên thực tế, những chỉ số về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của vùng đất mỏ không quá vượt trội so với Đà Nẵng. Song, điều này cũng đã đặt ra những suy ngẫm, những việc cần làm ngay đối với chính quyền và cộng đồng DN thành phố bên bờ sông Hàn.
 |
Đà Nẵng đang nỗ lực lấy lại ví trị quán quân về chỉ số PC |
Theo báo cáo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), những năm gần đây PCI của TP. Đà Nẵng luôn được xếp trong nhóm “rất tốt”. Tuy nhiên, sau 4 năm vững vàng trên ngôi vương Đà Nẵng đã tụt lại ở vị trí thứ 2. Có 5 chỉ số thành phần đã “hụt hơi”, khi giảm điểm và tụt hạng.
Cụ thể, các chỉ số tụt hạng gồm, chi phí gia nhập thị trường, tính minh bạch và tiếp cận thông tin, chi phí không chính thức, tính năng động tiên phong của lãnh đạo thành phố và cạnh tranh bình đẳng. Trong khi, chỉ có 3 chỉ số tăng điểm và tăng hạng bao gồm, chỉ số tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất, dịch vụ hỗ trợ DN, thiết chế pháp lý và an ninh trật tự...
Theo TS. Nguyễn Phú Thái, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển KT - XH Đà Nẵng, chi phí gia nhập thị trường luôn được xem là một trong những lĩnh vực ưu thế của TP. Đà Nẵng. Tuy nhiên, đến năm 2017 đã tụt 2 bậc, đứng vị trí thứ 5 so với các địa phương.
Đây là năm thứ 2 liên tiếp chỉ số này tụt hạng, dù chính quyền thành phố đã có nhiều nỗ lực, nhằm cải cách, cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính gây phiền hà cho DN cũng như người dân. Đơn cử như, thời gian đăng ký kinh doanh được duy trì ở mức rút ngắn nhất có thể.
Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia cũng như cộng đồng DN, nhà đầu tư trên địa bàn cũng đưa ra các nguyên nhân khiến chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của TP. Đà Nẵng tụt giảm. Bên cạnh, chi phí gia nhập thị trường còn nổi lên là những khó khăn, vướng mắc khác trong tiếp cận đất đai và rủi ro trong việc bảo đảm quyền sử dụng đất; tính minh bạch của môi trường kinh doanh chưa cao.
Đặc biệt, về chỉ số tính minh bạch và tiếp cận thông tin của TP. Đà Nẵng năm 2017 đạt điểm số thấp nhất trong vòng 5 năm qua và đã rơi từ vị trí dẫn đầu cả nước xuống vị trí thứ 20. Điều này thể hiện tính minh bạch và tiếp cận thông tin của địa phương trong thời gian gần đây đã bộc lộ nhiều vấn đề cần phải sớm được khắc phục.
Ông Huỳnh Tấn Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng cho rằng, cần công khai minh bạch các thông tin. DN cho rằng chính quyền còn ưu đãi cho DN lớn, hơn một nửa DN cho biết chưa được công khai các chỉ số minh bạch đấu thầu. Chính quyền cần tạo tính minh bạch, bình đẳng cho tất cả các DN. Nếu không minh bạch, bình đẳng DN sẽ không muốn phấn đấu.
Phải minh bạch thông tin
Với việc mất ngôi vương vào tay Quảng Ninh, cho thấy sự chững lại của Đà Nẵng đối với chỉ số PCI. Theo nhiều người, đây cũng là cơ hội và thời điểm để chính quyền lẫn cộng đồng DN nhìn lại mình, để khắc phục những hạn chế còn tồn tại vươn lên hoàn thiện hơn. Trên thực tế, với số điểm 70,1/100 của TP. Đà Nẵng trong năm 2017 còn 30 điểm nữa, tức là còn dư địa để địa phương tiếp tục cải thiện chỉ số PCI trong thời gian tới.
Một trong những chỉ số quan trọng, then chốt mà theo đại diện các DN cũng như các DN quan tâm đó vẫn chính là tính minh bạch và tiếp cận thông tin. Trên thực tế, đây cũng là chỉ số được rất nhiều DN, nhà đầu tư quan tâm. Bởi, mọi việc được công khai minh bạch sẽ tạo nên niềm tin lớn từ cộng đồng DN, nhà đầu tư đối với chính quyền.
Cũng theo TS. Nguyễn Phú Thái, việc thiếu minh bạch thông tin sẽ nảy sinh nhiều hệ lụy. Đặc biệt, trong lĩnh vực đất đai, đây là lĩnh vực dễ nảy sinh tham nhũng. Ngoài ra, sự thiếu minh bạch cũng chính là điều kiện thuận lợi cho cán bộ gây nhũng nhiễu, tham nhũng ảnh hưởng đến sự phát triển cũng như môi trường đầu tư.
Đồng quan điểm, ông Phạm Bắc Bình, đại diện Hiệp hội DNNVV thành phố cho rằng, chính quyền cần quan tâm cải thiện tính minh bạch và tiếp cận thông tin vì đây là chỉ số đạt điểm thấp trong 5 năm qua. Chính quyền cần phải cung cấp 100% thông tin DN đề nghị. Cung cấp những thông tin nhanh chóng và thường xuyên các chính sách ưu đãi cho cộng đồng DN, bên cạnh việc cải cách, hỗ trợ thủ tục hành chính...
Ngoài ra, để góp phần giải quyết những điểm tồn tại, hạn chế nâng cao năng lực cạnh tranh TP. Đà Nẵng cần tạo thuận lợi, hỗ trợ cho DN tiếp cận nguồn vốn vay, tăng cường tư vấn giải đáp chính sách, pháp luật, hỗ trợ cho thuê mặt bằng kinh doanh, chính sách thuế; tạo môi trường cạnh tranh công bằng, công khai, minh bạch...
Nhìn nhận về việc nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, ông Huỳnh Đức Thơ - Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng cho rằng, liên tục nhiều năm gần đây TP. Đà Nẵng luôn nằm trong tốp đầu PCI cả nước. Dư địa phát triển của Đà Nẵng vẫn còn lớn, đặc biệt về khả năng tiếp cận đất đai, tính năng động của chính quyền…
Trong thời gian tới chính quyền sẽ nỗ lực tiếp tục cải thiện. Song, cải thiện thế nào cho thực chất, chứ không phải chỉ làm đối phó. Bởi, sự đối phó này người dân và DN sẽ cảm nhận được. Trước mắt cần tập trung đẩy mạnh những chương trình cải cách hành chính, làm cơ sở để giải quyết rất nhiều vấn đề hiện nay. Chính quyền thành phố sẽ tập trung chỉ đạo để tăng cường tính công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình của chính quyền.
Đặc biệt, tại một số cơ quan “nhạy cảm” như, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường hay Kế hoạch và Đầu tư… Những đơn vị này cũng cần rà soát lại những hạn chế tồn tại. Từ đó, đưa vào chương trình công tác, chương trình cải cách hành chính, và những chương trình đối thoại với DN, để tiếp tục cải thiện, hỗ trợ môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư được tốt hơn trong thời gian tới.
Tác giả: Nghi Lộc
Nguồn tin: Thời báo Ngân hàng
