Liên quan đến tình hình thực hiện cách ly xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đã có cuộc trao đổi với báo chí về một số nội dung mà dư luận quan tâm.

. Phóng viên: Bộ trưởng đánh giá như thế nào về việc các địa phương thực hiện cách ly xã hội sau một tuần Thủ tướng ra Chỉ thị 16?

+ Ông Mai Tiến Dũng: Ngày 27-3, Thủ tướng ban hành Chỉ thị 15 và bốn ngày sau, Thủ tướng tiếp tục ban hành Chỉ thị 16. Cấp độ của Chỉ thị 16 so với Chỉ thị 15 là cao hơn một bước. Lý do bởi nhận định tình hình dịch trên toàn cầu rất phức tạp, nhiều nước có số ca nhiễm tăng vọt, có những nước có ca tử vong lớn. Khi đó, Thủ tướng đưa ra chỉ đạo mạnh mẽ trong Chỉ thị 16.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng. Ảnh: NHẬT BẮC

Việc cách ly toàn xã hội theo Chỉ thị 16 là giải pháp rất quyết liệt, mạnh mẽ, lần đầu tiên được áp dụng ở nước ta và trước mắt sẽ được áp dụng đến ngày 15-4.

Cách ly xã hội là giải pháp căn cơ, rất quan trọng để làm sao giữ được khoảng cách giữa người với người, giữa cộng đồng với cộng đồng. Đặc biệt Chỉ thị 16 yêu cầu chứ không chỉ là khuyến cáo người dân phải ở nhà. Chỉ thị cũng yêu cầu đóng cửa tất cả cửa hàng không thiết yếu, dừng vận tải công cộng, quy định cự ly tiếp xúc giữa người với người là 2 m...

Đây là giải pháp mạnh mẽ chưa từng có tiền lệ. Trong khi chúng ta chưa đến mức phải công bố tình trạng khẩn cấp về y tế, chưa đến mức công bố phong tỏa, nếu ta làm tốt cách ly xã hội thì sẽ ngăn được dịch COVID-19 lan ra cộng đồng và lây chéo. Việc cách ly có thể phát hiện mầm mống của ổ dịch, phát hiện ca nhiễm mới sẽ xử lý và khoanh vùng luôn.

Đây là giải pháp được nhân dân, chính quyền các cấp ủng hộ và thực hiện tốt. Nhiều địa phương vào cuộc, đưa ra các giải pháp mạnh mẽ như thiết lập chốt kiểm tra thân nhiệt, test nhanh để kiểm tra nhiễm COVID-19, rà soát các đối tượng nhập cảnh vào Việt Nam chưa khai báo...

Thậm chí có địa phương quy định mạnh mẽ hơn, người Hà Nội, TP.HCM đến phải cách ly tập trung và tự trả phí cách ly.

Tuy nhiên, một số nơi, người dân còn lơ là, coi thường việc cách ly xã hội. Tôi cho rằng thế là không được vì rất nguy hiểm. Phải thống nhất giữ khoảng cách để tránh lây nhiễm trong cộng đồng, lây nhiễm chéo. Như vậy mới vừa phòng, chống dịch tốt vừa bảo đảm phát triển kinh tế và đời sống của người dân.

Quan điểm của Thủ tướng là tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị 16 để kiểm soát chặt. Thủ tướng cũng yêu cầu các địa phương thực thi nghiêm, đồng thời phê bình, nhắc nhở các địa phương còn để xảy ra tụ tập đông người.

Thủ tướng cũng giao cơ quan chức năng điều tra làm rõ, xử lý nghiêm hành vi tung tin sai sự thật, hành hung, chống người thi hành công vụ liên quan đến nhiệm vụ phòng, chống dịch hay hành vi tái chế khẩu trang để kiếm lời bất chính...

. Thưa ông, vừa qua có việc một số tỉnh hành động hơi quá việc cách ly xã hội. Có tỉnh ra văn bản cách ly người đến từ Hà Nội, TP.HCM, trước đó có nơi cấm dân từ Hà Nội, TP.HCM đến hay như Hạ Long chỉ đạo bêu tên người đi chợ quá hai lần/ngày. Chính phủ nhìn nhận như thế nào về những ứng xử này?

+ Chúng ta phải nhìn dưới hai góc độ. Thứ nhất là Chỉ thị 16 của Thủ tướng có những việc chưa có tiền lệ. Thứ hai là một số địa phương đau đáu quyết tâm ngăn ngừa dịch.

Khái niệm thôn cách ly thôn, xã cách ly xã… thì địa phương cho rằng quản lý chia nhỏ theo địa phận ở địa phương. Do vậy, một số địa phương có điểm tích cực khi đưa ra nhiều giải pháp mạnh, sáng tạo, như Hà Nội thành lập các trạm kiểm soát đo thân nhiệt, test nhanh kiểm tra người nhiễm bệnh, phân vùng tìm người liên quan đến ổ dịch BV Bạch Mai...

Đến khi Thủ tướng công bố dịch, có địa phương cho rằng Hà Nội và TP.HCM hiện nay có số ca nhiễm lớn nên cho đây là vùng dịch. Người ở Hà Nội và TP.HCM khi về địa phương thì phải cách ly 14 ngày và tự trả chi phí cách ly. Bên cạnh đó, cũng có vấn đề các xe vận tải hàng hóa không được vào thì không có nguyên liệu sản xuất...

Sau khi có những chuyện như vậy, Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của Thủ tướng để giải thích, hướng dẫn rõ hơn Chỉ thị 16.

Sau khi có văn bản này và cũng qua các cơ quan báo chí thông tin nên các địa phương hiểu rõ hơn.

Cụ thể là không được ngăn sông cấm chợ, không được làm các rào cản giao thông trên đường vì như vậy sẽ làm đình trệ hoạt động sản xuất, kinh doanh. Chỉ dừng vận tải công cộng còn xe vận chuyển hàng hóa, nguyên vật liệu phải hoạt động phục vụ sản xuất, kinh doanh, phục vụ hàng hóa cho thị trường, người dân.

Riêng đêm 1 và 2-4, máy tôi liên tục nóng, các cơ quan báo chí quan tâm gọi điện thoại liên tục. Tôi cho rằng đó là việc chưa có thông lệ nên còn cách hiểu khác nhau nhưng sau khi có văn bản hướng dẫn và báo chí thông tin thì đến nay cơ bản địa phương đều đồng tình. Như Hải Phòng cách ly nhưng ngân sách tự chi trả.

Tại phiên họp Thường trực Chính phủ vừa rồi, Thủ tướng nói các địa phương phải nghiên cứu, thực hiện đúng quy định của pháp luật, vấn đề thu hay không thu phải có căn cứ, tạo thuận lợi cho dân.

Nguyên tắc và tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là hạn chế người dân ra ngoài nhưng không được ngăn sông cấm chợ, không được làm các rào cản giao thông trên đường. Như vậy sẽ làm đình trệ hoạt động sản xuất, kinh doanh.

. Thực tế hiện nay, nhiều địa phương cho rằng Hà Nội và TP.HCM là vùng dịch nên ứng xử với người dân từ nơi này đến như người đến từ vùng dịch. Vậy hiểu như thế nào là vùng dịch trong những trường hợp này?

+ Đúng là khái niệm vùng dịch có một số cách hiểu khác nhau. Hà Nội và TP.HCM có số ca nhiễm lớn, có hai ổ dịch lớn là BV Bạch Mai và quán bar Buddha. Như Bạch Mai, số người liên quan rất nhiều, nếu không làm tốt thì không thể lường được. Họ quan niệm vùng dịch vì Hà Nội và TP.HCM có số ca nhiễm nhiều nhất.

Nhưng chúng ta có thể tin tưởng một điều, dù số ca nhiễm nhiều như thế nhưng ta đã khoanh vùng, quản lý được. Số ca nhiễm ở khu cách ly tập trung được quản lý ngay, không để lây trong cộng đồng, còn ca nhiễm ngoài thì đã truy vết được nguồn gốc F1, F2.

. Tại phiên họp Thường trực Chính phủ ngày 6-4, Thủ tướng có đề cập đến việc chuẩn bị kịch bản, giải pháp cho làn sóng bùng phát thứ hai của dịch COVID-19. Liệu có kéo dài thời gian cách ly toàn xã hội qua mốc 15-4, thưa Bộ trưởng?
+ Thủ tướng kết luận chúng ta phải duy trì và thực hiện nghiêm Chỉ thị 16. Thời điểm cách ly xã hội vẫn duy trì từ ngày 1 đến 15-4 để đánh giá và coi đây là giải pháp rất căn cơ, quan trọng nhất, vì chúng ta đã ngăn ngừa khả năng lây nhiễm từ bên ngoài. Chúng ta phải xử lý tìm trường hợp F0. Nếu làm nghiêm quy định trong Chỉ thị 16 sẽ ngăn ngừa lây cộng đồng và lây chéo.

Đến ngày 15-4, nếu không có trường hợp ngoài mong muốn thì sẽ dừng cách ly xã hội, còn nếu phát sinh ổ dịch nào đó thì không thể dừng thực hiện Chỉ thị 16. Lúc đó phải tùy tình hình, đưa ra phương án ứng phó kịp thời, ta chưa dám nói trước gì cả.

Thủ tướng nói không được chủ quan, nếu chủ quan thì công sức chống dịch sẽ đổ sông, đổ biển.

. Xin cám ơn Bộ trưởng.

Tác giả: ĐỨC MINH

Nguồn tin: Pháp Luật thành phố Hồ Chí Minh