Để duy trì được lợi nhuận khi sản lượng xe máy suy giảm, đối với các hãng xe máy việc tăng giá là một giải pháp. Tất nhiên, để có lý do tăng giá chính đáng, các DN phải nhanh chóng ra mắt các phiên bản mới, với những nâng cấp và trang bị mới.
Đại diện Piaggio Việt Nam từng nhận định: giá xe gắn máy trung bình tại Việt Nam sẽ còn tăng mạnh. Chẳng hạn, với phân khúc xe tay ga cao cấp, năm 2009, mặt bằng giá trung bình tại Việt Nam là khoảng 40 triệu đồng, nhưng đến 2015 lên tới 60 triệu, tăng 50% trong vòng 6 năm. Đại diện công ty này dự báo, giá xe máy tại Việt Nam còn tăng 50% trong vòng 7 năm tới. Khi đó, phân khúc xe tay ga cao cấp sẽ có mặt bằng giá trung bình khoảng 90 triệu đồng, vào năm 2022.
Lý giải điều này, các DN cho rằng, do thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam đang tăng, dẫn tới nhu cầu nâng cấp phương tiện trở nên cấp thiết. Khách hàng sẽ quan tâm hơn tới công nghệ, chất lượng, khả năng an toàn,...
Chính vì vậy, các nhà sản xuất sẽ không ngần ngại đầu tư vào các công nghệ mới, bổ sung thêm các dòng sản phẩm cao cấp hơn, tất nhiên giá sẽ tăng.
Thực tế, thời gian qua, giá nhiều mẫu xe máy trên thị trường tăng liên tục qua các năm. Lấy ví dụ mẫu tay ga khá hót ra mắt lần đầu năm 2007 chỉ 28 triệu đồng, nhưng nay đã nâng lên mức 39-41 triệu đồng, tùy phiên bản. Không phủ nhận rằng các phiên bản sau, được trang bị thêm nhiều công nghệ mới, nâng công suất động cơ, thay đổi về thiết kế kiểu dáng... Tuy nhiên, mặt bằng giá của mẫu xe này đã tăng gần 50%.
Điều này cũng diễn ra với hầu hết các mẫu xe máy khác. Nhiều mẫu xe được các nhà sản xuất nâng cấp hàng năm, trang bị thêm tính năng mới, thiết kế mới, và tất nhiên cùng với đó là tăng giá bán. Có DN mỗi năm tung ra thị trường cả chục mẫu xe máy mới, nhưng thực chất chỉ là các phiên bản mới được nâng cấp. Đến nỗi, nhiều người than rằng, hình như các DN sản xuất xe máy đã cạn kiệt ý tưởng, chẳng hề có nổi 1 sản phẩm mới thực sự nào suốt cả thời gian dài.
Đặc biệt, trong số đó, có không ít mẫu xe máy, chỉ cần thay bộ tem dán, phun nước sơn mới, cũng đã tăng giá bán thêm cả triệu đồng so với xe cũ. Điều này đã làm cho mặt bằng giá xe máy tăng liên tục trong thời gian qua.
Nỗi buồn của người tiêu dùng Việt
Có thực tế là xe máy sản xuất tại Việt Nam xuất khẩu sang các nước trong khu vực, thì giá bán lại rẻ hơn trong nước. Những mẫu xe tay ga cao cấp của Piaggio, Honda xuất khẩu sang Thái Lan, Indonesia có giá rẻ hơn bán trong nước từ 10-20 triệu đồng.
Các DN xe máy giải thích, sự khác biệt về thuế và chính sách ưu tiên xuất khẩu của Chính phủ Việt Nam chính là hai nguyên nhân khiến giá xe trong nước cao hơn xe xuất khẩu. Tuy nhiên, điều đó vẫn không khỏa lấp được nỗi buồn của người tiêu dùng Việt Nam khi nhìn sang các nước trong khu vực.
Với số tiền khoảng từ 600 USD đến 1.200 USD (tương đương 13-25 triệu đồng), người tiêu dùng Indonesia hay Ấn Độ có rất nhiều lựa chọn, từ xe số, xe tay ga đến xe côn tay dáng thể thao. Trong khi đó, cũng với số tiền này, người Việt chỉ mua được những mẫu xe số như Honda Dream, Honda Wave hay một số mẫu xe của Suzuki, SYM không có trang thiết bị hiện đại.
Ở Ấn Độ, một mẫu xe tay ga như TVS Jupiter có giá bán chỉ 698 USD (tương đương 15,5 triệu đồng); Honda Activa có giá 765 USD (tương đương 16,5 triệu đồng). Trong khi đó, tại Việt Nam, hiếm có mẫu xe tay ga nào được bán ra ở mức dưới 20 triệu đồng.
Xe tay ga cao cấp hay siêu cao cấp cũng không phải là ngoại lệ, Honda SH150 là một ví dụ khác. Tại Thái Lan, xe được nhập khẩu nguyên chiếc từ Việt Nam chỉ có giá 99.800 bạt (tương đương khoảng 70 triệu đồng), rẻ hơn 10 triệu đồng với bản SH150 đang bán trong nước. Như vậy là người Việt phải mua xe lắp ráp trong nước với giá đắt hơn so với người Thái mua xe nhập.
Mẫu xe tay ga xa xỉ Vespa 946 được bán tại thị trường Indonesia với mức giá 146 triệu Rupial (tương đương 270 triệu đồng). Tại Việt Nam, để sở hữu mẫu xe này, khách hàng sẽ phải trả 340 triệu đồng.
Xe ga đã vậy, với số tiền chỉ mua được một chiếc xe số giá thấp nhất trong danh mục sản phẩm của các hãng xe ở Việt Nam, người Ấn Độ hay Indonesia hoàn toàn có thể lựa chọn cho mình những chiếc xe côn tay có kiểu dáng thể thao, động cơ mạnh mẽ. Chiếc môtô Dream Yuga ở Ấn Độ giá chỉ 755 USD (16,5 triệu đồng).
Trước đây, khi Việt Nam chưa sản xuất được xe máy, phải nhập khẩu, nhiều người đã hy vọng, đến lúc xe máy sản xuất trong nước đạt tỷ lệ nội địa hóa cao, giá sẽ rẻ. Tuy nhiên, hiện tỷ lệ nội địa hóa với xe máy sản xuất trong nước đạt rất cao, nhưng là lạ, giá xe bình quân cứ tăng lên chứ không hề giảm.
Tác giả bài viết: Trần Thủy