Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao vừa chấp nhận kháng nghị, ra quyết định giám đốc thẩm tuyên hủy 2 bản án của TAND TP.HCM và TAND Cấp cao tại TP.HCM buộc mẹ con bà Vương Thị Khanh (Việt kiều Mỹ) trả cho luật gia Đặng Đình Thịnh 55 tỷ đồng hứa thưởng. Hồ sơ vụ án được giao cho TAND TP.HCM xét xử lại từ đầu.

Hội đồng thẩm phán cho rằng 2 cấp tòa đã vi phạm tố tụng. Bởi vụ án có nhiều quan hệ tranh chấp, cần giải quyết đồng thời trong cùng một vụ án mới đảm bảo quyền lợi cho các đương sự.

Trước đó, tháng 7/2017, Chánh án TAND Tối cao đã ra quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đề nghị Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao xét xử giám đốc thẩm hủy bản án số 87/2016 của TAND Cấp cao tại TP.HCM về việc “Tranh chấp hợp đồng hứa thưởng” tuyên buộc bà Vương Thị Khanh (sống tại Mỹ) phải trả cho luật gia Đặng Đình Thịnh số tiền gần 55 tỷ đồng.

Căn nhà 446-448, Nguyễn Thị Minh Khai được ông Thịnh đòi lại thành công

Theo kháng nghị, năm 2007-2008 ông Thịnh, bà Khanh và con trai bà Khanh là ông Quang, đã lập nhiều phụ lục hợp đồng, cam kết hứa thưởng cho luật gia 15% sau đó tăng lên 35% giá trị căn nhà nếu đòi được. Cam kết này được lập tại Mỹ và có công chứng, song không được hợp pháp hóa lãnh sự của cơ quan có thẩm quyền.

Nhà đất số 446-448 Nguyễn Thị Minh Khai có nguồn gốc là của bà Vương Thị Khanh và ông Nguyễn Đắc Kha.

Ông Kha mất năm 2004. Hai ông bà có 9 người con. Tại các thỏa thuận hứa thưởng chỉ có cụ Khanh và ông Quang ký, còn 8 người còn lại không ký. Do đó, trường hợp này cần hỏi ý kiến của 8 người con còn lại về việc đồng ý trả thưởng cho ông Thịnh như thế nào, từ đó mới có căn cứ giải quyết vụ án.

Bên cạnh đó, vấn đề tố tụng cũng được Tòa án Nhân dân Tối cao nêu lên trong giải quyết vụ án này là không đúng với quy định của Điều 38, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2004 (sửa đổi năm 2011).

Bởi vậy, TAND Tối cao quyết định kháng nghị đối với bản án phúc thẩm về tranh chấp hợp đồng hứa thưởng và các tranh chấp khác giữa nguyên đơn là ông Đặng Đình Thịnh với bị đơn là cụ Vương Thị Khanh, ông Nguyễn Đắc Quang, cùng các đương sự liên quan.

Luật gia Đặng Đình Thịnh

Phản ứng trước quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Chánh án TAND Tối cao, Hội luật gia Việt Nam cho rằng nhận định của TAND Tối cao về việc cam kết hứa thưởng được lập tại Mỹ và có công chứng, song không được hợp pháp hóa lãnh sự của cơ quan có thẩm quyền là không có cơ sở.

Bởi thỏa thuận hứa thưởng ngày 28/11/2008 do bà Khanh, ông Quang ký trước mặt công chứng viên tại California - Hoa Kỳ là căn cứ xác lập các quyền và nghĩa vụ dân sự giữa các bên liên quan đến việc sẽ trả phần thưởng sau khi đã thực hiện công việc được giao. Thỏa thuận này phù hợp với ý chí, nguyện vọng và mục đích của các bên, không vi phạm điều cấm của pháp luật và không trái đạo đức xã hội.

Thỏa thuận hứa thưởng giữa bà Khanh và ông Thịnh tuân thủ các điều kiện về hiệu lực của giao dịch dân sự theo Điều 121 Bộ luật Dân sự, do đó được pháp luật công nhận và các bên phải có trách nhiệm thực hiện thỏa thuận đã ký.

Đây là thỏa thuận dân sự được xác lập một cách hợp pháp theo quy định của điều 124 Bộ luật dân sự 2005: “Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể”.

Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2004 không bắt buộc phải hợp pháp hóa lãnh sự đối với những tài liệu do cá nhân ở nước ngoài lập và được công chứng bởi cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài.

Theo đơn khởi kiện của luật gia Đặng Đình Thịnh, năm 2007, mẹ con bà Khanh ủy quyền cho luật gia Thịnh làm các thủ tục đòi lại căn nhà và hứa thưởng 15% giá trị nếu đòi được. Sau đó, mẹ con bà Khanh tiếp tục lập thỏa thuận, cam kết tại Mỹ rằng "ông Thịnh sẽ thay mặt bà Khanh liên hệ các cơ quan có thẩm quyền để đòi nhà, bà Khanh sẽ trả thưởng cho ông Thịnh 35% tổng giá trị nhà và đất sau khi đòi lại được".

Sau 4 năm làm đơn gửi các cơ quan địa phương và trung ương, ngày 28/6/2011, Bộ Xây dựng ra quyết định trả nhà cho bà Khanh và UBND TP.HCM cũng ban hành quyết định trả nhà cho bà Khanh. Tuy nhiên, lúc này bà Khanh đã “lơ” đi không thực hiện cam kết trả thưởng cho ông Thịnh nên ông Thịnh đã khởi kiện ra tòa. Dù đang trong quá trình tranh chấp nhưng ông Quang đã thực hiện nhiều giao dịch mua bán căn nhà, nhận tiền cọc 210 tỷ đồng cũng như lập di sản thừa kế đối với căn nhà này.

Năm 2015, TAND TP.HCM xử sơ thẩm đã buộc mẹ con bà Khanh phải thực hiện hợp đồng hứa thưởng cho ông Thịnh và trả lại tiền cọc cho người mua căn nhà.

Sau phiên sơ thẩm, VKSND TP.HCM đã kháng nghị hủy một phần bản án do vi phạm tố tụng. Ông Thịnh kháng cáo, đề nghị tách quan hệ tranh chấp hứa thưởng của ông ra giải quyết. Những người có quyền và nghĩa vụ liên quan cũng kháng cáo.

Tháng 6/2016, TAND Cấp cao tại TP.HCM xử phúc thẩm, chấp nhận một phần kháng nghị của VKS, một phần kháng cáo của ông Thịnh, buộc đồng bị đơn là bà Khanh và ông Quang trả cho ông Thịnh gần 55 tỷ đồng hứa thưởng. Phần liên quan đến các tranh chấp khác bị hủy và tách ra để xử lý thành vụ án khác.

Trao đổi với VietNamNet, luật gia Đặng Đình Thịnh không đồng tình với quyết định của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao, nhưng ông cho biết cũng đành phải chờ vào phiên xét xử tới đây của TAND TP.HCM.

Tác giả: Đoàn Nga

Nguồn tin: Báo VietNamNet