Thủy điện Nậm Mô. Ảnh minh họa

Từ chây ỳ không trả nợ

Món nợ khó đòi này xuất phát từ việc Tổng Cty 36 ký kết hai hợp đồng thi công hai nhà máy thủy điện của công trình thủy điện Nậm Mô với Cty CP Thủy điện Bản Vẽ (tiền thân của Cty CP Tổng Cty phát triển năng lượng Nghệ An - EDCNA). Hai bên nghiệm thu khối lượng hoàn thành theo từng đợt, đưa Nhà máy thủy điện Nậm Mô vào hoạt động ngày 31/3/2013.

Đến năm 2014, chủ đầu tư đã thanh toán hơn 159 tỷ đồng cho nhà thầu. Tuy nhiên, do biến động giá cả vật liệu và nhân công theo quy định của Nhà nước, tổng giá trị quyết toán công trình đã điều chỉnh giá rơi vào hơn 210 tỷ đồng. Tổng số tiền mà Cty EDCNA còn nợ TCty 36 là hơn 57 tỷ đồng, gồm 15 tỷ đồng bù giá nguyên vật liệu, hơn 33 tỷ đồng bù giá tiền lương và hơn 9 tỷ đồng tiền lãi suất do chủ đầu tư chậm thanh toán.

Bị Tổng Cty 36 thúc giục nhiều lần nhưng Cty EDCNA nại ra nhiều lý do kéo dài thời gian khất nợ. Cụ thể, về chi phí nhân công, EDCNA đòi áp dụng theo mức lương tối thiểu chung chứ không được áp theo mức tối thiểu vùng. Sự việc kéo dài, Tổng Cty 36 buộc lòng phải đưa đối tác này ra TAND TP Vinh.

Tại phiên sơ thẩm ngày 20/4/2016, HĐXX nhận định việc yêu cầu tính lương nhân công theo mức lương tối thiểu vùng là phù hợp với thỏa thuận của 2 bên và hướng dẫn của Bộ Xây dựng cũng như các nghị định của Chính phủ. Vì vậy, buộc Cty EDCNA phải thanh toán 52,7 tỷ đồng cho Tổng Cty 36.

Vẫn với số lý do cũ, Cty EDCNA kháng cáo. Ngày 12/9/2016, TAND tỉnh Nghệ An xét xử phúc thẩm, buộc Cty EDCNA thanh toán số tiền còn lại và tiền lãi phạt do chậm thanh toán cho Tổng Cty 36 tổng số hơn 55,1 tỷ đồng, đối trừ còn hơn 53,6 tỷ đồng.

Đại tá Nguyễn Đăng Giáp, Tổng Giám đốc Tổng Cty 36 cho biết, 55 tỷ mà Cty EDCNA nợ Tổng Cty 36 phần lớn là tiền lương của người lao động, mà doanh nghiệp đã phải ứng ra để trả. Trong khi đó, riêng thủy điện Nậm Mô, Cty EDCNA mỗi năm đã thu về hơn 70 tỷ đồng tiền bán điện.

Hiện Tổng Cty 36 cổ phần hóa theo chỉ đạo của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng. Để xác định giá trị doanh nghiệp, một yêu cầu có tính nguyên tắc của cổ phần hóa là phải thanh toán nợ. Tổng Cty 36 với trách nhiệm chính trị nên không thể để “treo” những khoản nợ lớn.

Đến “trò bẩn” bêu xấu chủ nợ

Cùng thời điểm có đơn kháng cáo, xuất hiện nhân vật Nguyễn Minh Huệ (Giám đốc Cty xây dựng số 3 Nghệ An) với danh xưng cổ đông của Cty EDCNA đã phát tán nhiều nội dung bịa đặt nhằm phá hoại Tổng Cty 36. Thậm chí còn đòi giải thể Tổng Cty 36 và đưa Tổng giám đốc ra khỏi quân đội.

Chưa dừng lại ở đó, nhân vật này còn cho rằng: “TAND TP Vinh đã tuyên một bản án theo đúng kịch bản của Tổng Cty 36 đưa ra?”; Tổng giám đốc Tổng cty 36 khởi kiện EDCNA vì “có người nhà làm tại Tòa án tỉnh Nghệ An muốn bẻ cong cán cân công lý”, “gian dối”, “con sâu mọt”...

Còn Tổng Giám đốc - Nguyễn Tám cũng gửi đến lãnh đạo Bộ Quốc phòng nhiều thông tin sai sự thật, đổ lỗi cho Tổng Cty 36 để biện minh cho việc chây ỳ trả nợ của mình như: Chất lượng cán bộ, công nhân yếu kém, chậm tiến độ, chất lượng kỹ thuật, mỹ thuật...

Lý giải cho những cáo buộc vô căn cứ của Cty EDCNA, Phó Tổng giám đốc Tổng Cty 36 - Đại tá Đoàn Minh Tuấn, Bí thư Đảng ủy cho biết: “Nói Tổng Cty 36 làm chậm tiến độ 7 tháng nhưng biên bản cuộc họp (ngày 22/5/2014) ghi rõ số ngày chậm tiến độ do khách quan, trong đó có lỗi của EDCNA là 211 ngày và lỗi của Tổng Cty 36 là hai ngày.

Hàng loạt biên bản xác nhận hết thời gian bảo hành công trình từ năm 2012 đến 2014 đều ghi “hạng mục công trình đạt yêu cầu kỹ thuật, phù hợp với bản vẽ thi công và các thỏa thuận” và suốt ba năm sau khi công trình đưa vào sử dụng, chưa bao giờ họ khiếu nại gì về chất lượng của công trình”.

Đại tá Tuấn bức xúc, chính ông Đào Duy Tân - Chủ tịch HĐQT và ông Nguyễn Tám - Tổng Giám đốc Cty EDCNA đã bội tín và tự phủ nhận chính những gì mình kết luận về Tổng Cty 36. Ông Tân trên cương vị Trưởng BQL dự án thủy điện Bản Vẽ từng tin tưởng giao cho Tổng Cty 36 thi công nhiều hạng mục khó khăn, phức tạp và sau đó thay mặt chủ đầu tư báo cáo UBND tỉnh Nghệ An đề nghị Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba cho các tập thể và cá nhân của Tổng Cty 36. Đồng thời, chính lãnh đạo EDCNA đã ký văn bản xác nhận Tổng Cty 36 chỉ chậm tiến độ 2 ngày và ký 11 văn bản xác nhận các hạng mục bảo đảm chất lượng kỹ thuật và mỹ thuật.

Liên quan đến những thông tin bịa đặt nhằm hạ uy tín, danh dự lãnh đạo và doanh nghiệp quân đội của một số cá nhân của Cty EDCNA, Thiếu tướng Nguyễn Văn Thi, Cục trưởng Cục Điều tra Hình sự (Bộ Quốc phòng) đã có báo cáo gửi lãnh đạo Bộ Quốc phòng, khẳng định: “Cục Điều tra Hình sự đã nhắc nhở, quán triệt đối với EDCNA, để EDCNA rút kinh nghiệm, không phản ánh những nội dung kiến nghị chưa đủ căn cứ gửi Thủ trưởng Bộ Quốc phòng và cơ quan có thẩm quyền...”.