“Vấn đề thiếu ngủ của học sinh THPT ở TPHCM” là tên dự án nghiên cứu về lĩnh vực xã hội của hai nữ sinh Trần Thùy Trang và Phạm Thị Khánh Vy (Trường THPT Gia Định) tham gia vòng chung kết cấp thành phố cuộc thi Nghiên cứu Khoa học dành cho học sinh trung học năm 2017 - 2018.

Trong dự án này, Thùy Trang và Khánh Vy khảo sát với 7.363 bạn học sinh ở các trường THPT trên địa bàn TPHCM. Kết quả cho thấy có 81,8% học sinh ngủ dưới 7 tiếng mỗi ngày, có đến 13,7% học sinh ngủ dưới 5 tiếng.

Kết quả khảo sát này thật đáng giật mình bởi vì thiếu ngủ ảnh hưởng đến nhiều mặt.

Ngủ bao nhiêu tiếng thì được cho là thiếu ngủ?

Trong cuốn sách “Sức mạnh của toàn tâm toàn ý” (NXB Lao động - Xã hội) viết về cách quản trị năng lượng, các tác giả cho biết giấc ngủ cần được thay đổi theo tuổi tác, giới tính và tố chất di truyền, nhưng trung bình con người cần ngủ khoảng 7 đến 8 tiếng mỗi đêm để có thể hoạt động tối ưu. Việc thiếu ngủ có ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất học tập, làm việc và mức độ tập trung.

Trong cuốn sách “Nuôi dạy con kiểu cá heo” (NXB Thế giới), bác sĩ Shimi Kang cho biết, trong cơ thể con người, giấc ngủ điều chỉnh mọi thứ. Tiến sĩ Shimi Kang dẫn ra một loạt nghiên cứu cho thấy thiếu ngủ dẫn đến một loạt những vấn đề ngắn hạn và dài hạn như:

- Thay đổi hoóc môn có thể dẫn tới tình trạng tăng cân

- Giảm thành tích và sự tỉnh táo (Một đêm ngủ không yên với chỉ 90 phút trong thời gian ngủ bị cắt giảm thôi cũng có thể làm suy giảm 33% sự tỉnh táo vào ban ngày.); Suy giảm trí nhớ và nhận thức;

- Chất lượng cuộc sống kém (Thiếu ngủ có thể dẫn tới những vấn đề dài hạn như huyết áp cao, đau tim, suy tim, đột quỵ, béo phì, các vấn đề tâm thần (bao gồm trầm cảm và các rối loạn tâm trạng khác), suy giảm trí tuệ, chậm phát triển ở trẻ và mất ngủ.)

Đặc biệt, Tiến sĩ Shimi Kang khuyến cáo rằng, khi chúng ta thiếu ngủ, cơ thể sẽ gửi những tín hiệu cảnh báo như sự mệt mỏi, tập trung kém và lo âu. Nếu chúng ta không để ý tới những cảnh báo này, các chức năng của cơ thể sẽ bắt đầu suy giảm, và dù lúc đó chúng ta có đủ thời gian để ngủ, thì chúng ta cũng không còn có thể ngủ được nữa (đó là lúc chúng ta có thể mắc chứng mất ngủ).

Một học sinh TPHCM tranh thủ ngủ trong thang máy khi chuẩn bị đến trường. (Ảnh: Hoài Nam)

Nói về tác hại của chứng mất ngủ, nhà sinh học phân tử thực nghiệm John Media khẳng định, mất ngủ làm tổn thương sự chú ý, chức năng thực thi, trí nhớ làm việc, tâm trạng, kỹ năng định lượng, khả năng lập luận logic và thậm chí sự khéo léo về vận động.

Một lý do khiến mọi người nói chung và học sinh nói riêng thức khuya dẫn đến thiếu ngủ là vì họ nghĩ rằng nếu ngủ ít hơn thì họ sẽ làm được nhiều việc hơn. Nhưng trong cuốn sách “Nghệ thuật theo đuổi sự tối giản” (NXB Lao động - Xã hội), diễn giả, nhà tư vấn lãnh đạo và doanh nghiệp Greg McKeown cho biết, nghiên cứu chỉ ra rằng một giấc ngủ ngon sẽ giúp chúng ta làm việc hiệu quả hơn, chứ không phải là kém đi.

Theo tác giả Greg McKeown, trong khi giấc ngủ thường được gắn với sự nghỉ ngơi của cơ thể thì nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng giấc ngủ thực ra lại liên quan đến não bộ nhiều hơn. Một nghiên cứu của trường Đại học Luebeck ở Đức đã đưa ra bằng chứng cho thấy một giấc ngủ đầy đủ cả đêm sẽ giúp tăng cường sức mạnh của não bộ, và do đó tăng cường khả năng giải quyết vấn đề của chúng ta.

Theo một nghiên cứu trên tạp chí Nature, trong khi chúng ta đang ngủ thì não bộ vẫn chăm chỉ làm những việc mã hóa và sắp xếp lại các thông tin. Do đó khi chúng ta tỉnh dậy, não bộ đã thiết lập những kết nối thần kinh mới, và nhớ đó mở ra được nhiều giải pháp hơn cho các vấn đề. Một báo cáo khác chỉ ra rằng một chu kỳ giấc ngủ say giúp tăng cường kết nối các thông tin không liên quan với nhau.

Trong cuốn sách “Luật trí não” (NXB Lao động - Xã hội) viết về cách hoạt động của trí não, Tiến sĩ John Media cũng khẳng định, các nơ ron trong não bạn hoạt động nhịp nhàng, mãnh liệt trong lúc bạn ngủ - có thể diễn lại những gì bạn đã học ngày hôm đó.

Tác giả Greg McKeown kết luận, giấc ngủ giúp chúng ta vận hành được ở mức đóng góp cao nhất để có thể đạt được nhiều hơn, trong thời gian ngắn hơn.

Tác giả: Xuân Vũ

Nguồn tin: Báo Dân trí