Hội Ung thư Mỹ ước tính sẽ có 221.200 trường hợp ung thư phổi mới được chẩn đoán tại nước này mỗi năm, 105.590 người trong số đó là phụ nữ, và 1/5 số đó sẽ giống như người hàng xóm của tôi - “những người chưa từng hút thuốc”, những người chưa bao giờ đốt một điều thuốc lá nào, hoặc những người hút chưa đến 100 điếu thuốc lá trong cuộc đời của họ. Trong thập kỷ qua, ung thư phổi trong số những người không hút thuốc lá đã tăng 33%, và nếu ung thư phổi ở người không hút thuốc là một mục riêng, nó sẽ nằm trong số mười bệnh ung thư chết người nhất ở Mỹ.

Chỉ có 15% số bệnh nhân ung thư phổi được chẩn đoán ở giai đoạn đầu, và đối với nhiều phụ nữ trẻ không hút thuốc lá, các triệu chứng ung thư phổi thường ban đầu bị cho là do một nguyên nhân nào đó khác ngoài ung thư phổi. Người hàng xóm của tôi đã được điều trị bằng thuốc kháng sinh trong hơn một tháng vì bác sĩ chăm sóc ban đầu nghĩ rằng cô bị nhiễm trùng đường hô hấp trên.

Cô ấy kể rằng khi bác sĩ nhìn thấy chẩn đoán ung thư phổi trong hồ sơ y tế, họ luôn hỏi cô ấy có hút thuốc hay không. "Tôi muốn hét lên rằng tôi chưa bao giờ hút thuốc!", cô ấy nói. Hội Ung thư Hoa Kỳ báo cáo rằng những người bị ung thư phổi thường bị đánh giá tiêu cực - bởi cả công chúng lẫn một số thầy thuốc - bởi vì ung thư phổi liên quan mật thiết với hút thuốc lá. Ngay cả những người bị ung thư phổi chưa bao giờ hút thuốc cũng có thể phải chịu sự kỳ thị này.

Nguyên nhân gây ung thư phổi ở những người không hút thuốc lá chưa được hiểu rõ. Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi ở những người không hút thuốc lá là tiếp xúc với khí radon. Radon xuất hiện tự nhiên ngoài trời với lượng vô hại, nhưng có thể trở nên tập trung trong những ngôi nhà được xây dựng trên nền đất có quặng uranium tự nhiên. Nguy cơ ung thư phổi cao hơn đối với những người đã sống nhiều năm trong một căn nhà bị ô nhiễm radon. Bởi vì khí radon không thể nhìn thấy hoặc ngửi thấy, cách duy nhất để biết liệu mức radon có quá cao không là phải kiểm tra nó. Cả EPA và Hội Ngoại tổng hợp Mỹ đều khuyên nên kiểm tra radon cho tất cả các ngôi nhà dưới tầng ba. Người ta nghĩ rằng ung thư phổi do radon khiến khoảng 20.000 người chết mỗi năm.

Mỗi năm, ước tính có 3400 người không hút thuốc bị chết vì ung thư phổi do hít phải khói thuốc lá. Đối với nhiều người không hút thuốc, phơi nhiễm khói thuốc lá thường xảy ra ở nơi làm việc. Các luật cấm hút thuốc ở những nơi công cộng dự kiến ​​sẽ làm giảm tỷ lệ hít khói thuốc lá thụ động, và có khả năng sẽ làm giảm tỷ lệ mắc ung thư phổi do khói thuốc lá gây ra. Các nguyên nhân khác của ung thư phổi liên quan đến nơi làm việc bao gồm tiếp xúc với amiăng và khí thải diesel. Phơi nhiễm liên quan đến công việc với các chất gây ung thư này đã giảm trong những năm gần đây do các biện pháp của chính phủ và của ngành công nghiệp tăng lên để bảo vệ người lao động. Người ta cũng cho rằng cả ô nhiễm không khí trong nhà và ngoài trời đều làm tăng nguy cơ ung thư phổi ở những người không hút thuốc.

Ung thư phổi ở những người không hút thuốc lá hay gặp ở phụ nữ gấp đôi so với nam giới. Các đột biến di truyền liên quan đến ung thư phổi không tế bào nhỏ ở người không hút thuốc (các đột biến EGFR. ALK, và ROS1) phổ biến hơn ở phụ nữ so với nam giới, và những đột biến này có liên quan đến tiên lượng thuận lợi hơn và đáp ứng tốt hơn với điều trị bằng thuốc trúng đích.

Người hàng xóm của tôi đã có chẩn đoán ung thư biểu mô tuyến (adenocarcinoma), loại ung thư phổi phổ biến nhất được thấy ở phụ nữ trẻ, không hút thuốc. Vào thời điểm được chẩn đoán, bệnh đã di căn đến gan của cô. Tỷ lệ sống 5 năm đối với ung thư phổi di căn khá thấp, khoảng 4%.

Độ tuổi trung bình của chẩn đoán ung thư phổi là 70. Chỉ có 2% -3% số bệnh nhân dưới 40 tuổi. Một số nghiên cứu đang được tiến hành để xác định tốt hơn cách thức và lý do ung thư phổi xảy ra ở phụ nữ trẻ, không hút thuốc. Người hàng xóm của tôi không có yếu tố nguy cơ duy nhất cho ung thư phổi, và luôn tự hỏi tại sao bệnh lại xảy ra với mình. Bác sĩ chuyên khoa ung thư của cô nói rằng bây giờ chúng ta đã biết bất kỳ ai có phổi đều có nguy cơ bị ung thư phổi.

Tác giả: Cẩm Tú

Nguồn tin: Báo Dân trí