Công trình đường nội thị thị trấn Thái Hòa được đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng từ năm 2005. Chủ đầu tư lúc bấy giờ là UBND Phường Hòa Hiếu. Tuy nhiên đến nay, sau 11 năm nó vẫn nằm trong danh mục những công trình chưa trình hồ sơ quyết toán. Mặc dù dấu vết của con đường cũ đã không còn, thay vào đó là một con đường mới khang trang hơn và phường Hòa Hiếu, từ năm 2005 đến nay, đã qua trải qua 5 chủ tịch UBND phường. Ông Nguyễn Kim Hải – Chủ tịch UBND phường Hòa Hiếu - TX Thái Hòa nói: Tuyến đường này làm đã lâu cho nên là quyết toán dứt điểm rất khó vì các hồ sơ lưu trữ chưa thấy ở phường. Chúng tôi đang chỉ đạo cán bộ sẽ cùng với doanh nghiệp xin các hồ sơ mà thanh quyết toán trước đây của kho bạc để làm các thủ tục đảm bảo để thanh quyết toán cho doanh nghiệp.
Đường nội thị thị xã Thái Hòa, đã sử dụng gần 11 năm nhưng vẫn chưa khép được hồ sơ
TX Thái Hòa hiện có 85 công trình xây dựng cơ bản hiện chưa quyết toán. Trong đó, 43 công trình đã trình hồ sơ quyết toán và 42 công trình chưa trình hồ sơ quyết toán. Công trình nhà học 8 phòng 2 tầng của trường mầm non xã Nghĩa Thuận này cũng đưa vào sử dụng từ năm 2005 nhưng đến nay vẫn chưa quyết toán và một số hàng mục như sân trường, hàng rào vẫn chưa làm xong. Ông Võ Sỹ Thông - Chủ tịch UBND xã Nghĩa Thuận - TX Thái Hòa cho biết: Chủ đầu tư cũng gặp nhiều khó khăn vì vốn cấp chậm nên quyết toán cũng chậm, chúng tôi đang yêu cầu, bằng mọi biện pháp huy động các nguồn lực để sớm hoàn thành công tác quyết toán.
Trong thời gian tới, với những công trình bị thất lạc hồ sơ, Thị xã sẽ làm việc với kho bạc, mời các nhà thầu và địa phương có liên quan để tìm cách tháo gỡ. Bên cạnh đó, sẽ tìm các cán bộ có năng lực chuyên môn về các lĩnh vực thủy lợi, giao thông, xây dựng... để mời làm việc nhằm giải quyết việc thanh quyết toán - Ông Phạm Văn Thạch - Phó Chủ tịch UBND TX Thái Hòa cho biết thêm.
Cùng với thị xã Thái Hòa thì hiện nay trên địa bàn tỉnh vẫn còn 865 công trình hoàn thành từ 31/12/2014 trở về trước chưa trình duyệt quyết toán. Trong đó, trách nhiệm thuộc thẩm quyền phê duyệt quyết toán của UBND tỉnh là 150 công trình và thuộc thẩm quyền phê duyệt quyết toán của cấp huyện, xã 715 công trình.
Trong tổng số 865 công trình chưa trình hồ sơ báo cáo quyết toán, chủ yếu là các công trình đầu tư từ nguồn vốn ngân sách huyện, xã đầu tư, hồ sơ bị thất lạc hoặc không đầy đủ. Một số công trình chủ đầu tư thay đổi, doanh nghiệp xây dựng phá sản, không còn làm nghề, không được bố trí đủ vốn,... nên vướng mắc trong việc lập báo cáo trình duyệt quyết toán theo quy định. Chẳng hạn như công trình nhà học 2 tầng, 6 phòng trường mầm non thị trấn Diễn Châu này có tổng vốn đầu tư trên 5,6 tỷ đồng hiện chưa quyết toán mặc dù đã đưa vào sử dụng từ năm 2013. Lý do trong quá trình thẩm định, phê duyệt thì bị thất lạc hồ sơ.
Trường Mầm non thị trấn Diễn Châu đưa vào sử dụng từ năm 2013 nhưng chưa được quyết toán
Hay như dự án xây dựng hạng mục phụ trợ nhà văn hóa và mương thoát nước sân đa chức năng khối 2 thị trấn Diễn Châu. Công trình này được đưa vào sử dụng từ năm 2014 với tổng vốn đầu tư trên 2,2 tỷ đồng nhưng đến nay chủ đầu tư cũng mới chỉ thanh toán cho nhà thầu 50% số vốn nên vẫn nằm trong danh mục công trình chưa gửi hồ sơ quyết toán. Ông Lê Mạnh Hiên - Trưởng phòng TC-KH-UBND huyện Diễn Châu nói: Hiện nay, ở địa bàn Diễn Châu hiện có 40 dự án hoàn thành mà chưa đc quyết toán. Lý do là đa số các xã trong năm 2015 có thay đổi về chủ tịch và các vị trí lãnh đạo chủ chốt của xã. Nhà nước cũng có nhiều chế độ chính sách thay đổi về quản lý dự án đầu tư. Thực hiện dự án đầu tư công thì một số nguồn vốn đầu tự bị hạn chế dẫn đến thời gian thi công các dự án chậm.
Ngoài nguyên nhân chủ yếu do các dự án hoàn thành không được bố trí vốn kịp thời thì vẫn còn tình trạng một số chủ đầu tư chưa quyết liệt tập trung để lập báo cáo quyết toán và cơ quan thẩm tra quyết toán cấp huyện, cấp xã còn vướng mắc lúng túng trong hướng dẫn, xử lý quyết toán các công trình tồn đọng.
Những bất cập trong công tác quyết toán đã ảnh hưởng đến việc quản lý vốn đầu tư của Nhà nước, không giải quyết dứt điểm công nợ của dự án, dẫn đến các hậu quả như: Không xác định được nợ phải thu, phải trả; không được bố trí vốn để trả nợ, không tất toán tài khoản thanh toán tại kho bạc nhà nước, không giải ngân được kế hoạch vốn đã bố trí,… . Đặc biệt là gây khó khăn cho hoạt động của doanh nghiệp xây dựng. Chủ đầu tư không được bố trí vốn để thanh toán cho các nhà thầu; Nhiều doanh nghiệp xây dựng nợ ngân hàng, nợ lương công nhân, chiếm dụng vốn của nhau, làm cho không ít doanh nghiệp giải thể và cũng không ít doanh nghiệp đứng bên bờ vực phá sản…
Mương thoát nước sân đa chức năng ở khối 2 thị trấn Diễn Châu mới chỉ thanh toán được cho nhà thầu 50% số vốn
Ông Phan Quang - Chủ tịch hội doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Nam Đàn cho biết: Do thiếu ngân sách nên dẫn đến các doanh nghiệp xây dựng xong, quyết toán xong thì nhà nước lại không có tiền trả, chậm trả và có những công trình kéo dài từ 5-7 năm. Đây là tình trạng chung của cả nước, và riêng huyện Nam Đàn thì có một số doanh nghiệp đang rơi vào tình trạng khó khăn do ngân hàng niêm phong nhà cửa .
Ông Lê Văn Hiển – Công ty TNHH XD Hoàng Sơn than phiền: Hiện tại, các chủ đầu tư đang nợ công ty số tiền khoảng hơn 200 tỷ đồng, cho nên công ty cũng muốn chính quyền tạo điều kiện giúp đỡ trả bớt nợ cho công ty để mà công ty có nguồn vốn kinh doanh và tạo công ăn việc làm cho bà con.
Hiện nay, Sở Tài chính đã có nhiều văn bản đôn đốc và có Công văn số 1910/2016 gửi Bộ Tài chính để tổng hợp trình Chính phủ về việc xử lý dứt điểm tồn đọng quyết toán dự án hoàn thành từ năm 2005 đến năm 2014. Theo đó, đề nghị thêm giải pháp cho xử lý tất toán 75 công trình thuộc ngân sách xã có tổng mức đầu tư dưới 300 triệu và thời gian hoàn thành trước năm 2009. Những dự án còn lại, các huyện, thành phố, thị xã đang tiếp tục tập trung đôn đốc, đẩy mạnh công tác lập, trình, thẩm tra phê duyệt hồ sơ báo cáo quyết toán dự án hoàn thành.
Công trình trường mầm non Nghĩa Thuận - TX Thái Hoà thi công dang dở vì thiếu vốn
Ông Phạm Chí Kiên - Trưởng phòng đầu tư- Sở tài chính đề xuất: Những chế tài hay những giải pháp đều đã được đề ra rất cụ thể trong quyết định 1738 của UBND tỉnh về thực hiện chỉ thị 27 của Thủ tướng. Vấn đề bây giờ là chủ đầu tư phải quyết liệt trong việc bám các giải pháp đề ra để thực hiện. Và cũng phải căn cứ vào cái chế tài đấy để nghiêm túc thực hiện. Qua đó, làm giảm con số công trình chưa đc quyết toán trên địa bàn.
Trong 8 tháng đầu năm 2016, toàn tỉnh quyết toán được 1.320 dự án. Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Tài chính, nhìn chung công tác quyết toán dự án hoàn thành 8 tháng đầu năm vẫn còn chậm. Bởi vậy, thời gian tới, Sở Tài chính sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp đẩy nhanh tiến độ quyết toán đầu tư xây dựng cơ bản, đồng thời sẽ áp dụng các chế tài xử lý đối với các chủ đầu tư, nhà thầu chậm trình duyệt quyết toán theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính và UBND tỉnh, nhằm giảm thiểu công trình tồn đọng trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Tác giả bài viết: Vân Anh - Cảnh Toàn - Mai Liên
