Tại cuộc tọa đàm sinh viên toán và việc làm diễn ra trong khuôn khổ chương trình "Một ngày với toán học" do Hội Toán học Việt Nam tổ chức chiều 17/10, các chuyên gia đã mổ xẻ nguyên nhân vì sao sinh viên ngành toán lại khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm.

Nhiều cơ hội nhưng vẫn thất nghiệp

Bà Phạm Bạch Dương, Phó giám đốc phụ trách nhân sự Công ty kiểm toán PwC cho biết, tại công ty của mình, có khá nhiều vị trí công việc cần đến những người có kiến thức về toán.

Bà Dương nêu ví dụ, mới đây, công ty của mình có nhu cầu tuyển 8 nhân sự có kiến thức về toán và tin học phụ trách công việc kiểm toán hệ thống thông tin cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, sau khi thông báo trên tất cả các kênh thông tin mà mình có được, số lượng hồ sơ mà công ty nhận về khá ít.

TS Hồ Thanh Tùng (trái) cho rằng, kiến thức về toán có thể ứng dụng trong nhiều ngành nghề. Ảnh: Lê Văn.

Trong khi đó, ông Nguyễn Bảo Trung, phụ trách nhân sự của Ngân hàng VPBank cho biết, trong ngành tài chính ngân hàng cũng có khá nhiều lĩnh vực hoạt động cần kiết thức về toán như quản trị rủi ro hay phân tích chiến lược kinh doanh,…

TS Hồ Thanh Tùng, Giám đốc Oracle Việt Nam, một cựu sinh viên toán từng tham gia thi toán quốc tế cùng năm với GS Ngô Bảo Châu cũng chia sẻ, trải nghiệm bản thân ông cho thấy, kiến thức về toán và logic của toán học có thể ứng dụng trong nhiều ngành nghề khác nhau.

Trong khi đó, GS Đỗ Đức Thái, Trưởng khoa Toán, Trường ĐH Sư phạm HN cho biết, trong một vài năm trở lại đây, tình trạng sinh viên khoa Toán ra trường có việc làm khá ảm đảm.

Từ kinh nghiệm giảng dạy nhiều chục năm, ông Thái cho rằng, sinh viên toán hiện nay khả năng tự học và tự đọc kém mà ngay việc học trên lớp cũng không thực sự hiểu. Trong khi đó, khả năng ngoại ngữ của sinh viên cũng kém.

"Rất ít sinh viên có khả năng nghe hiểu được các bài giảng toán bằng tiếng Anh và cũng ít sinh viên viết được các bài giảng bằng tiếng Anh, kể cả sinh viên được đào tạo bằng tiếng Anh" - ông Thái nhận xét.

Bà Phạm Bạch Dương cũng dẫn lại kết quả cuộc tuyển dụng mới đây của công ty mình với các sinh viên khoa toán của nhiều trường đại học trên cả nước và khẳng định rằng, số sinh viên đạt yêu cầu rất ít, đặc biệt là khả năng tiếng Anh của các em khá kém.

Từ đó, bà Dương khuyên các sinh viên ngành toán nên dành nhiều thời gian hơn cho việc học tiếng Anh cũng như học các kỹ năng mềm ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Sinh viên toán trước hết phải giỏi toán

GS Lê Tuấn Hoa, Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam cho biết, việc làm đang trở thành mối trăn trở của sinh viên ngành toán ở việt Nam lâu nay. Tuy nhiên, khi ông đem câu chuyện này trao đổi với những GS toán ở các nước tiên tiến thì họ đều rất ngạc nhiên.

Ở các quốc gia đó, những người học toán muốn xin một chân giáo sư hoặc giảng viên trong các trường địa học (ĐH) thì mới khó khăn chứ những công việc khác trong các ngành công nghiệp thì nhu cầu rất lớn.

GS Lê Tuấn Hoa, Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam. Ảnh: Lê Văn.

"Tại sao nước Mỹ cũng có tỉ lệ thất nghiệp nhất định nhưng sinh viên toán lại không thất nghiệp?" - ông Hoa đặt câu hỏi.

Từ đó, ông Hoa cho rằng, có 2 khía cạnh để giải thích cho tình trạng này ở Việt Nam.

"Nền kinh tế Việt Nam chưa đủ tốt để sử dụng những người có kiến về toán. Trong khi đó, người học toán lại chưa tự trang trải cho mình một tư thế để có thể giành được cơ hội công việc".

Đối với bản thân những người học toán, ông Hoa cho rằng, cần hiểu rõ một nguyên tắc: Trong cuộc sống thị trường, khi người ta cần mình thì mình cần phải có cái gì để bán cho người ta.

Từ đó, ông Hoa khuyên những sinh viên học toán cần phải tập trung học thật tốt chuyên môn để làm hành trang cho mình sau này. Sau khi học tốt chuyên môn, còn thời gian, sinh viên nên dành thời gian học những kỹ năng khác như ngoại ngữ, hay các kỹ năng mềm.

Bà Phạm Bạch Dương cũng cho rằng, sinh viên mới ra trường hoàn toàn không có nhiều kinh nghiệm và sẽ phải học hỏi. Do đó, khi xin việc, các em cần phải có một bảng điểm đẹp. Muốn vậy, phải học tốt ngay từ khi trên ghế nhà trường.

"Chúng tôi sẽ mài rũa các em thành những viên kim cương quý nhưng tạo nên những viên kim cương chính là thầy dạy của các em trong trường" - bà Dương nói.

Trong khi đó, ông Hồ Thanh Tùng cho rằng, tiếng Anh và các kỹ năng mềm hiện đã trở thành những công cụ không thể thiếu đối với bất cứ ngành nghề nào. Tuy nhiên, điểm khác biệt của những người học toán với các ngành khác là khả năng phân tích.

Ông Tùng cho rằng, việc học toán sẽ trang bị cho sinh viên nhiều vũ khí lợi hại mà những chuyên ngành khác không có được cho phép học ứng dụng trong công việc.

Bà Phùng Kim Dung, giáo viên toán Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam cũng khẳng định rằng, bà tin rằng những người học giỏi toán sẽ không thiếu việc làm. Còn những kỹ năng mềm hay khả năng mềm hay việc học ngoại ngữ bà Dung tin rằng là việc không khó đối với những người học toán.