Di tích đền Cửa Tây.

Đền Cửa Tây có tên chữ là Ngũ Nhạc Linh từ, được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVIII. Ngôi đền thiêng nằm bên cửa sông Kỳ Cùng thơ mộng, cũng như 3 ngôi đền được mệnh "tứ trấn" xứ Lạng, đền Cửa Tây với tín ngưỡng thờ Thánh Mẫu (mẫu Thoải - nữ thần sông nước phù hộ độ trì cho mưa thuận gió hòa). Ngoài ra đây còn là nơi thờ vọng Đức Thánh Trần -vị tướng tài đời Trần được nhân dân phong Thánh, người ba lần đánh thắng quân Nguyên - Mông và các tướng nhà Trần.

Theo truyền thuyết dân gian, mẫu thoải phủ là con gái út của Bát Hải Long Vương, rẽ nước biển lên trần dạo chơi. Nhưng ngày kia vua cha cho đóng cửa biển nàng công chúa thủy phủ này không còn đường về thủy cung nên đã ở trên trần lịch kiếp tu nhân tích đức từ cô bé thoải dần trưởng thành xinh đẹp được phong là công chúa thủy phủ rồi đức hạnh ngày càng cao nên được mệnh danh là Mẫu Thủy Phủ - mẹ của người dân miền sông nước.

Vì đức độ vì thương yêu con dân nên bà được tôn phong là Đệ Tam Thánh Mẫu trong đức thờ Tam Tòa Thánh Mẫu. Mẫu Thoải giúp đỡ mọi người mỗi khi đi qua các vùng sông nước, giúp nghĩa quân đánh thắng giặc trên đường thủy. Mỗi khi có hạn, Mẫu phái tướng sĩ đi lo việc làm mưa. Còn khi bão lụt, Mẫu lại hóa phép để làm gió yên, mưa tạnh. Các loài thủy quái, thủy tặc, do có các thần tướng của Mẫu canh chừng, nên cũng không thể tùy tiện tác oai, tác quái.

Đền Cửa Tây.

Tại đền Cửa Tây, tòa thứ nhất là điện thờ các vị Thánh Mẫu với bàn thờ trang trọng, linh thiêng. Tòa thứ hai thờ Trần Hưng Đạo kiến trúc theo kiểu chữ Đinh thờ Đức Thánh Trần và các vị tướng tài như Phạm Ngũ Lão, Dã Tượng, Yết Kiêu cùng các Hoàng tử và Công chúa.

Hiện nay trong đền vẫn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị như: Hoành phi, câu đối, hệ thống tượng thờ, chuông… Ngoài ra, Đền còn có 2 tấm bia công đức được tạc năm 1916 và 1923, là những tấm bia tạo hình có giá trị về mặt nội dung cũng như nguồn sử liệu để tra cứu.

Đền Cửa Tây ngoài giá trị kiến trúc nghệ thuật, còn là nơi sinh hoạt tôn giáo tín ngưỡng của nhân dân địa phương cũng như khách thập phương. Lễ hội truyền thống hàng năm được tổ chức vào ngày 20 tháng Giêng âm lịch. Vào ngày này, các gia đình, các Tổ liên gia trên địa bàn bày biện, sắm sửa các mâm lễ dâng lên đền để cầu cho Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.
Đền Cửa Tây cùng với “Tứ trấn” và Thành cổ Lạng Sơn xứng đáng là một điểm di tích lịch sử văn hóa hứa hẹn du khách phương xa khi đặt chân đến thăm xứ Lạng không thể không đến nơi này.

Người dân thường đến cầu Đức Thánh Trần về đường công danh sự nghiệp. Nếu có dịp đến thăm đền bạn sẽ thấy bên ngoài có 2 tấm bia công đức được tạc năm 1916 và 1923, là những tấm bia tạo hình có giá trị về mặt nội dung cũng như nguồn sử liệu để tra cứu.

(Đón đọc kỳ tới: Trấn Nam linh thiêng tín ngưỡng thờ Mẫu)

Tác giả: Thiên Tâm

Nguồn tin: Báo Pháp luật Việt Nam