Cho mãi đến gần đây, người ta vẫn tin rằng tổn thương do hút thuốc lá chỉ giới hạn ở một số khía cạnh, chủ yếu là trên da và các cơ quan. Những quảng cáo chống hút thuốc lá luôn đầy những lời khuyên hữu ích về cách cơ thể sẽ bắt đầu chữa lành chỉ sau 20 phút sau khi ngừng hút thuốc.

Mặc dù nhiều người nghiện thuốc lá biết rõ những mối nguy hiểm của sản phẩm này, nhưng họ thường không suy nghĩ lại về việc tiếp tục hút bởi vì sự quyến rũ của nghiện thuốc lá là quá mạnh.

Thật không may, khoa học đã một lần nữa chứng minh rằng những mối nguy hiểm của thuốc lá thậm chí còn vượt xa những cảnh báo đáng sợ in trên bao bì. Nó vào đến tận gen, và đó là một thực tế.

Hầu hết các tổn thương gây ra bởi những chất độc trong thuốc lá sẽ tiêu tan sau năm năm bỏ thuốc, nhưng rõ ràng, một số sẽ thực sự lưu lại mãi mãi, làm tăng khả năng phát triển nhiều bệnh liên quan đến hút thuốc lá, thậm chí sau khi bạn đã bỏ thuốc lá. Những mảnh tổn thương kéo dài này được tạo ra bởi quá trình methyl hóa, là quá trình biến đổi ADN thông qua bất hoạt một gen hoặc thay đổi hoạt động của nó trong cơ thể.

Về cơ bản, đây là một quá trình bình thường được ADN thực hiện để đảm bảo mọi thứ đều sẵn sàng ở nơi chúng cần đến. Nhưng khi các gen bị buộc phải methyl hóa, nó sẽ để lại tổn thương lâu dài. Điều này có nghĩa là khi hút thuốc, ADN của bạn sẽ bị biến đối vĩnh viễn về mặt vật lý bởi những chất độc trong điếu thuốc.

Hút thuốc lá sẽ chiếm quyền ADN theo nghĩa đen và khiến nó “bốc hơi” trong hàng thập kỷ.

Nghiên cứu đã xem xét các mẫu máu lấy từ 16.000 người từ năm 1971. Những người hút thuốc trong nhóm này đều có một mô hình rất nổi bật: methyl hóa do thuốc lá ảnh hưởng đến hơn 7.000 gen trong cơ thể, chiếm 1/3 tổng số gen của người. Cả bệnh tim và nhiều loại bệnh ung thư cũng có thể liên quan đến những gen bị ảnh hưởng bởi hút thuốc, điều này có nghĩa là các nhà nghiên cứu có thể liên hệ trực tiếp những bệnh nguy hiểm này với thủ phạm của chúng là thuốc lá.

Mặc dù tin tức này rất đáng sợ đối với những người đang hoặc đã từng hút thuốc lá, song tin tốt là một khi bỏ thuốc lá, phần lớn tổn thương sẽ dần biến mất.

Roby Joehanes, công tác tại Trường Y Harvard, cho biết: "Khi bạn ngừng hút thuốc, phần lớn các tín hiệu methyl hóa ADN sẽ trở lại mức độ như của người không hút thuốc sau năm năm, điều đó có nghĩa là cơ thể bạn đang tự chữa lành khỏi những khía cạnh có hại của việc hút thuốc lá".

Nhưng đừng vội thở phào, vì những người đã bỏ thuốc không phải là đã ngoài vòng nguy hiểm. Có một phần nhỏ của bộ gen sẽ vẫn bị tổn thương lâu dài sau khi bạn đã bỏ thuốc – chừng 19 gen - bao gồm gen TIAM2, có liên quan đến sự phát triển của u lymphom. Điều này có thể kéo dài 30 năm trong tế bào, làm tăng nguy cơ ung thư và nhiều bệnh khác có thể bị thay đổi bởi 18 gen khác mà khói thuốc lá đã làm hư hại thông qua methyl hóa.

Viện Sức khỏe Môi trường Quốc gia Mỹ nơi tiến hành nghiên cứu đã thừa nhận tầm quan trọng của những phát hiện này trong việc giúp đỡ mọi người trong tương lai. Họ tin rằng sẽ có thể dự đoán được những người nào có nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá, cũng như tìm ra các thuốc giúp khắc phục tổn thương do thuốc lá gây ra.

Hút thuốc lá không chỉ là một thói quen khó chịu; mà còn là một thói quen chết người. Theo CDC, thuốc lá là đứng đầu bảng trong số những nguyên nhân gây bệnh có thể ngăn ngừa được, và giết chết hơn 480.000 người Mỹ mỗi năm, tương đương với 1/5 số người chết ở Mỹ. Nếu giả thiết rằng mỗi gia đình trung bình có hai bố mẹ và 2 đến 3 đứa con, thì mỗi năm sẽ có một người trong gia đình ra đi do một nguyên nhân hoàn toàn có thể ngăn ngừa được.

Mặc dù hút thuốc lá đã giảm ở nước này, từ khoảng 21% số người lớn hút thuốc (năm 2005) xuống còn gần 17% (vào năm 2014), số người hút thuốc lá vẫn là một con số khổng lồ ảnh hưởng đến sức khoẻ và hạnh phúc của họ trong nhiều năm tới chỉ vì khói thuốc lá.

Vì vậy, trước khi châm điếu thuốc, hãy nghĩ về những gì bạn đang làm cho chính mình. Không chỉ bây giờ, mà còn trong tương lai – và nguy cơ bệnh tim và ung thư cao hơn bình thường mà bạn có thể truyền sang cho con cháu qua ADN.

Tác giả: Cẩm Tú

Nguồn tin: Báo Dân trí