Theo y học cổ truyền, chua me đất hoa vàng có vị chua, tính mát; có tác dụng giải nhiệt, kháng sinh, tiêu viêm, làm dịu, làm hạ huyết áp và lợi tiêu hoá.

Chua me đất hoa vàng còn có tên khác là tạc tương thảo, toan tương thảo, ba chìa, tam diệp toan...

Đâ là loại cây thảo, sống nhiều năm, mọc bò sát đất. Thân mảnh, thường có màu đỏ nhạt, hơi có lông. Lá có cuống dài mang 3 lá chét mỏng hình tim. Hoa mọc thành tán gồm 2-3 hoa, có khi 4 hoa màu vàng. Quả nang thuôn dài, khi chín mở bằng 5 van, tung hạt đi xa. Hạt hình trứng, màu nâu thẫm, dẹt, có bướu.

Chua me đất hoa vàng là loại cây mọc hoang nhưng chữa được nhiều thứ bệnh ít người biết tới

Cây mọc hoang khắp nơi, thường ở chỗ đất ẩm mát trong vườn, ở bờ ruộng và các bãi đất hoang. Nhân dân thường dùng cây tươi làm rau ăn và làm thuốc, ít khi phơi khô. Tuy khi dùng dài ngày cần cẩn trọng vì có thể gây bệnh sỏi thận, cho nên người mắc bệnh sỏi thận không nên dùng.

Một số bài thuốc từ cây chua me đất hoa vàng

Chữa sốt cao, trằn trọc khát nước: Chua me đất hoa vàng một nắm, rửa sạch, giã nát, chế nước đun sôi để nguội, vắt lấy nước cốt chia ra uống dần.

Ho do thử nhiệt (nắng nóng): Chua me đất hoa vàng 40g, rau má 40g, lá xương sông 20g, cỏ gà 20g. Các vị thuốc đều dùng tươi, rửa sạch, giã nhỏ, vắt lấy nước; thêm 1 thìa đường, đun sôi lại, chia 3 lần uống trong ngày.

Viêm họng sưng đau: Chua me đất hoa vàng 50g tươi, rửa sạch, thêm một chút muối (2g), nhai và nuốt từ từ.

An thần, chữa mất ngủ: dùng 20g chua me đất hoa vàng, lá thông đuôi ngựa 6g (cho vào nồi sắc lên, chia 3 lần uống trong ngày).

Chữa huyết áp cao: Chua me đất hoa vàng 30g, hạ khô thảo 10g, cúc hoa vàng 15g, sắc uống trong ngày.

Chữa vàng da do viêm gan: 30g chua me đất hoa vàng tươi, sắc lấy nước, chia làm 2 - 3 lần, uống trong ngày.

Chua me đất có tác dụng giải nhiệt, kháng sinh, tiêu viêm, làm dịu, làm hạ huyết áp và lợi tiêu hoá

Chữa kiết lỵ: Chua me đất hoa vàng phơi khô, nghiền thành bột mịn, ngày uống 3 lần (mỗi lần dùng 9g - 12g), dùng nước sôi chiêu thuốc.

Chữa đại tiểu tiện không thông: Chua me đất hoa vàng, mã đề, mỗi thứ một nắm (khoảng 20g), thêm chút đường vào, giã nát vắt lấy một chén nước cốt uống, nếu đại tiện hay tiểu tiện chưa thông lại uống tiếp.

Chữa bị đòn, bị ngã bong gân sưng đau: Chua me đất hoa vàng một nắm lớn, chưng nóng rồi xoa bóp vào chỗ bị thương.

Rôm sẩy, ngứa ngáy: Lấy lá chua me đất hoa vàng rửa sạch, vò nát, xát vào chỗ ngứa.

Một số món ăn sử dụng cây chua me đất hoa vàng

Chua me nấu canh cá lóc: Chua me, cá lóc, giá đậu, gia vị hành ngò nấu canh ăn tuần vài lần. Món này rất tốt cho người bị chảy máu răng miệng, tiểu ra máu...

Chua me nấu canh cá diếc: Chua me, giá đậu, cá diếc, nấu canh hoặc kho ăn... Món này dùng tốt cho người bị cảm sốt, viêm họng, nhức mỏi, ho khan.

Chua me nấu canh cá chép: Chua me, cá chép, giá đậu, gia vị hành ngò nấu canh ăn tuần vài lần. Món này tốt cho người hoàng đản, tiểu vàng, mệt mỏi, chậm tiêu, tăng men gan; người ho đàm, viêm tiết niệu cũng dùng tốt.

Chua me đất thường dùng để nấu canh

Chua me nấu canh cá linh: Chua me, cá linh, rau ngổ, dọc mùng, giá đậu, hoa chuối gia vị vừa đủ nấu canh ăn tuần vài lần. Trị chứng viêm tiết niệu: tiểu khó, phù thũng, tiểu buốt gắt, tiểu vàng đục cuối bãi.

Chua me nấu canh thịt ếch: Chua me, giá đậu, rau ngổ, thịt ếch, cà chua, dứa, hành lá, hoa chuối, gia vị vừa đủ nấu canh ăn. Món này tốt cho trẻ em nổi rôm sẩy, da khô sần ngứa gãi, đơn đỏ mề đay, các chứng liên quan thấp nhiệt.

Chua me nấu cá trê: Chua me, cá trê, tàu mùng, giá đậu, hoa chuối, gia vị hành ngò nấu canh ăn tuần vài lần. Trị váng đầu, chóng mặt, hoa mắt, ù tai, hay cáu gắt, tăng huyết áp.

Canh chua me nấu cá trạch: Chua me, cá trạch, giá đậu, rau ngổ, gia vị hành ngò nấu canh ăn tuần vài lần. Dùng tốt cho người già, người mới ốm dậy ăn kém, người gầy táo bón kèm hoa mắt chóng mặt...

Lẩu chua me trai đồng: Chua me, thịt trai đồng, đậu phụ, cà chua, rau đắng, giá đậu, gia vị hành ngò nấu lẩu ăn tuần vài lần... Trị chứng tâm nóng bứt rứt gây mất ngủ, có khi hoảng sợ hồi hộp, mệt mỏi.

Lẩu chua me nấu thịt gà: Chua me, thịt gà, đậu phụ sả ớt, hành, mỡ, ngò nấu lẩu ăn tuần vài lần... Công dụng: bổ mát, dưỡng âm ích xương, lợi ngũ tạng. Rất tốt cho người ngoại cảm nội thương, người nóng nhiệt.