Mỏ sắt Thạch Khê đã "ngủ say" nhiều năm và phải cần thêm 7.000 tỷ đồng để hồi sinh.

Hồi sinh mỏ sắt 35 tỷ USD cho dự án Hoa Sen - Cà Ná?

Trao đổi với báo chí chiều ngày 12/12, đại diện Bộ Công Thương, ông Trương Thanh Hoài - Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nặng cho biết, hiện Bộ Công thương đang lên phương án xử lý mỏ sắt Thạch Khê.

"Cần khoảng 7.000 tỷ đồng để tái khởi động mỏ sắt Thạch Khê và phải tái cơ cấu cổ đông. Nguồn vốn có thể huy động thêm từ các doanh nghiệp tư nhân trong ngành thép như Tập đoàn Hoà Phát, Tôn Hoa Sen góp vốn vào đó. Đây là những doanh nghiệp có nguồn tiền và cũng là những doanh nghiệp sẽ tiêu thụ", ông Hoài cho biết.

Theo ông Hoài, mỏ sắt Thạch Khê hiện là mỏ sắt lớn nhất Đông Nam Á với trữ lượng lên tới 544 triệu tấn, trị giá khoảng 35 tỷ USD. Việc “tái khởi động” mỏ sắt này sẽ đáp ứng được nhu cầu nguyên liệu cho nhà máy thép Hoa Sen - Cà Ná tại Ninh Thuận hiện đang được xem xét để đưa vào quy hoạch.

“Thời điểm Tôn Hoa Sen khởi công nhà máy tôn năm ngoái, chúng tôi đang xử lý mỏ sắt Thạch Khê. Quặng sắt ta có, tôi gợi ý nên làm nhà máy thép. 1 năm xuất khẩu 7,6 triệu tấn gạo chỉ được 2 tỷ USD nên việc xây nhà máy thép sẽ giải quyết được cả bài toán nhập siêu khi vừa giúp giảm lượng nhập thép, vừa tận dụng được nguồn quặng sắt trong nước”, ông Hoài nói.

Trong một động thái khác, Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam (TKV) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về tình hình thực hiện Tổ hợp dự án khai thác và chế biến quặng mỏ sắt Thạch Khê, Hà Tĩnh do Công ty Cổ phần Sắt Thạch Khê (TIC) làm chủ đầu tư.

Theo đó, với vai trò là cổ đông chi phối tại TIC, TKV kiến nghị Thủ tướng cho phép tiếp tục triển khai dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê trong năm 2016 và cho hoãn tiền nộp thuế cấp quyền khai thác khoáng sản trong giai đoạn xây dựng cơ bản (năm 2017, 2018).

Mục tiêu là để TIC tập trung mọi nguồn lực cho công tác giải phóng mặt bằng thi công các công trình, bảo vệ môi trường nhằm sớm đưa dự án vào sản xuất, khai thác có hiệu quả, kịp thời cung cấp quặng chất lượng cao cho các cơ sở phôi thép.

TKV muốn dừng nhà máy phôi thép 2 triệu tấn để tiếp tục nghiên cứu

TKV còn đề nghị tạm dừng thực hiện dự án Nhà máy sản xuất phôi thép 2 triệu tấn để tiếp tục nghiên cứu lựa chọn công nghệ, suất đầu tư hợp lý và xem xét triển khai sau năm 2020.

Cụ thể, dự án đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất phôi thép 2 triệu tấn/năm đã được Bộ Công Thương qua năm 2010. Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng đã cấp chứng chỉ quy hoạch dự án từ năm 2008. Tuy nhiên, theo kết quả thẩm định của cơ quan tư vấn và ý kiến các cổ đông cho thấy dự án có suất đầu tư lớn và theo công nghệ chưa phù hợp với nguồn quặng sắt mỏ Thạch Khê.

Vì vậy, TIC đang xem xét điều chỉnh thiết kế ở một số công đoạn nhằm sử dụng được toàn bộ nguồn quặng từ mỏ sắt Thạch Khê, đồng thời tính toán xác định lại suất đầu tư hợp lý hơn.

Thời gian qua, TIC cho biết đã phối hợp với các đơn vị tư vấn có uy tín trong lĩnh vực sản xuất phôi thép trong và ngoài nước để hoàn thiện và lựa chọn công nghệ phù hợp với nguồn quặng sắt mỏ Thạch Khê.

"Hiện thị trường phôi thép trong nước và trên thế giới có biến động nên cần được tiếp tục nghiên cứu và xem xét đầu tư sau năm 2020”, báo cáo nêu.

TKV cho biết, kể từ khi triển khai (năm 2008) đến nay, các thủ tục pháp lý trong công tác thẩm định dự án, thiết kế kỹ thuật, giải phóng mặt bằng, bảo vệ môi trường, đấu nối hạ tầng giao thông đã được chấp thuận. Tổng giá trị vốn điều lệ các cổ đông cần góp là 2.033 tỷ đồng, tương ứng với 30% vốn giai đoạn 1.

Tuy nhiên, tổng vốn góp mới được khoảng 1.809 tỷ đồng, trong đó TKV đã góp đủ giá trị huy động là 1.076 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Khoáng sản và Luyện kim Thăng Long, Tổng công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh, Tổng công ty Thép Việt Nam và Công ty TNHH Tập đoàn Bitexco chưa góp đủ hoặc không thực hiện nghĩa vụ góp vốn theo chỉ đạo của Thủ tướng.

Về việc này, TKV đã có văn bản gửi Bộ Công Thương về phương án góp vốn điều lệ vào TIC để tiếp tục triển khai dự án.

Về công tác bảo vệ môi trường, giải phóng mặt bằng, TIC cho biết đã gặp nhiều khó khăn về tài chính nhưng đơn vị đã ưu tiên vốn bảo vệ môi trường, chi trả, bồi thường cho các hộ dân trong diện di dời với tổng giá trị gần 704 tỷ đồng. Hiện các thủ tục pháp lý liên quan đối với dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê, Hà Tĩnh đã được TIC triển khai.